اقتصاد و توسعه

وضعیت ایران در شاخص‌های حکمرانی جهانی

بررسی دوره ۱۳۷۵ تا ۱۳۹۷ مسعود عامل سخی* برای نیل به توسعه پایدار۱ و حکمرانی خوب،۲ معیارها و سنجه‌های مختلفی وجود دارد. یک دسته از این معیارها و شاخص‌ها را بانک جهانی۳ ارائه کرده است. بانک جهانی شاخص‌های حکمرانی جهانی۴ را به‌صورت زیر معرفی می‌کند: پاسخگویی و اظهارنظر:۵ از پایه‌ای‌ترین ستون‌های حکومت و یکی از مؤثرترین پایه‌های ضامن حکومت، حال به هر طریق که حکومت…
بیشتر

مالیات‌ها و نظام تأمین اجتماعی

  سمانه گلاب   از بدو تأسیس دولت‌ها تا به امروز، مالیات یکی از پایدارترین ریسمان‌های ارتباطی بین جامعه و دولت‌ها بوده است. داستان‌ها و افسانه‌های بسیاری از گذشته تا امروز در وصف ظلم‌های مالیاتی حاکمان و مقاومت جامعه در برابر آن گفته شده است. از افسانه معروف بانو گودایوا، نجیب‌زاده آنگلوساکسون که برهنه سوار بر اسب از خیابان‌های کاونتری گذشت تا همسرش اندکی از…
بیشتر

ده فرمان مالیاتی

  مالیات‌ستانی با کدامین اهداف؟ غلامحسین دوانی*   اگر عدالت اجتماعی را تخصیص منابع در جامعه بدانیم، مالیات در پرتوی سیاست مالیه تنها ابزار این مهم به شمار می‌رود. درواقع مالیات یک ابزار حکومتی برای تأمین منابع حکمرانی خوب و برقراری ایستگاه‌های توسعه‌ای در هر برهه زمانی است. مالیات بیشتر باید با گسترش پایه‌های مالیاتی و بسط چتر مالیاتی و شناسایی مالیات‌گریزان و اخذ قاطعانه مالیات…
بیشتر

بازگرداندن اعتماد به بازار سرمایه

حمیدرضا عریضی مقام رهبری در دیدار با رئیس‎جمهور منتخب تأکید کردند دولت باید به‌گونه‌ای عمل کند که بازگردانی اعتماد به دولت سرلوحه اقدامات او قرار گیرد. هرچند در شکل کلی این بیان کاملاً اقناکننده و درست است، اما مضمون‌های مکنون در آن عبارت است از: پذیرش این امر که اعتماد مردم به دولت تا حد زیادی از دست رفته است. دولت باید به‌طور فعال سیاست‌هایی…
بیشتر

برنامه‌ریزی بر اساس مطالعات آمایش سرزمین

میرداود میلانی مهندس میرداود میلانی بیش از پنجاه سال است که در بخش آب کشور فعالیت دارد. وی ۲۷ سال در مدیریت اجرایی فعالیت‌های مربوط به حوزه آب مشغول به کار بوده که از آن جمله می‌توان به فعالیت‌های زیر اشاره کرد: مدیرعاملی و رئیس هیئت‌مدیره آب منطقه‌ای آذربایجان که آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی و غربی و اردبیل را شامل می‌شد؛ مدیرعامل و رئیس هیئت‌مدیره…
بیشتر

هشدار: غفلت‌ها در حوزه‌های انرژی

محمد آقایی بیش از شصت سال است در تولید و مصرف انرژی، برنامه راهبردی صحیح نداریم؛ در حکمرانی انرژی، مدیریت صحیح و یکپارچه در توسعه وتولید و مدیریت عرضه و تقاضای انرژی نداریم؛ در مدیریت توسعه و تولید انرژی، اولویت‌بندی صحیح، تنوع‌بخشی صحیح، بهبود بهره‌وری تولید انرژی و رشد اساسی فنّاوری در آن، امنیت‌بخشی صحیح، بهینه‌سازی تولید، ارزیابی صحیح و ضروری فنی، اقتصادی و زیست‌محیطی…
بیشتر

زمان تحمیل واقعیت‌ها

سمانه گلاب با فرارسیدن نیمه دوم سال ۱۴۰۰ بسیاری از اما و اگرهای نیمه اول به کنار رفته‌اند و واقعیت‌های دیگری چهره خود را نمایان می‌کنند. اگر در نیمه نخست سال مسئله انتخابات، مشارکت یا عدم مشارکت، رد یا تأیید صلاحیت نامزدها، تسهیم پست‌ها و پرداخت سهم‌های پیدا و پنهان فضای ذهنی بازیگران عرصه سیاست را پر کرده بود، در نیمه دوم سال این بحران‌هاست…
بیشتر

مشروطه، باور به عاملیت فردی و جمعی

سالار کاشانی «مدرنیته و مشروطه» موضع گفت‌وگو ما بود با سالار کاشانی، پژوهشگر که یکی از حوزه‌های اصلی پژوهشی خود را به این موضوع اختصاص داده است. وی معتقد است برخلاف برخی نظریات حوزه جامعه‌شناسی، مدرنیته همسان شدن جوامع نیست، بلکه کوششی است ادامه‌دار برای ساختن و بازساختن. با این تعریف به اعتقاد وی مشروطه سرفصلی مهم است که در آن مردم ایران از آینه…
بیشتر
سمانه گلاب

اقتصاد در عصر مشروطه

سمانه گلاب مشروطه به‌عنوان یکی از نقاط عطف تاریخ معاصر ایران همواره مرکز توجه علاقه‌مندان به مسائل توسعه بوده است. این دوره مهم تاریخی از منظرهای گوناگون اجتماعی، سیاسی و اقتصادی تحلیل شده است که هرکدام در جایگاه خود بخشی از واقعیت‌ها و زمینه‌های شکل‌گیری این انقلاب را نشان می‌دهند. ازجمله حوزه‌های مهم در بررسی مشروطه، حوزه اقتصاد است. اینکه مردم در آستانه مشروطه در…
بیشتر

داء ظلم و دواء عدالت

بررسی مفهوم عدالت در عصر مشروطه گفت‌وگو با سمیه توحیدلو موضوع محوری ما در این گفت‌وگو، عدالت است. عدالت را روح مشروطه می‌دانند. یکی از خواسته‌های اصلی در دوران مشروطه تأسیس عدالت‌خانه است و خواسته دوم هم محدود کردن قدرت شاه که این هم به عدالت ختم می‌شود. به نظر شما چه اتفاقی در آن بازه زمانی افتاده که موضوع عدالت آن‌قدر پررنگ شده؟ ماجرای…
بیشتر

توهم توسعه

نقدی بر انگاره توسعه آمرانه گفت‌وگو با هاشم آقاجری مهدی فخرزاده: مشروطه طلیعه بروز سال‌ها تلاش مصلحان و منورالفکران دوران برای نوسازی جامعه ایران بود. قیامی گسترده با آرمان‌هایی بزرگ برای جامعه‌ای درگیر مصائب مختلف. هرچند این تلاش‌ها در بدو امر با رقم زدن حماسه‌هایی بزرگ کامیاب شد، اما این کامیابی در فرایند تحقق آرمان‌ها و ایجاد ثبات در جامعه تداوم نداشت. بی‌ثباتی جامعه هر…
بیشتر

نظام جانشینی؛در ریاست سازمان بورس

حمیدرضا عریضی در آخرین مقاله‌ای که درباره بورس در مجله چشم‌انداز ایران نوشتم به این موضوع اشاره کردم که دولت نباید با درخواست استعفای رئیس سازمان بورس موافقت کند، بلکه باید ابزارهای هدایت بهتر سکان این کشتی را در اختیار او قرار داده و حتی وی را به جلسات کابینه دولت دعوت کند تا بتواند موانع پیش‌روی بورس را در آنجا با ذی‌نفعان دیگر به‌درستی…
بیشتر