نویسنده: اشلی پارکر
۲۵ نوامبر ۲۰۱۷- واشنگتنپست
برگردان: حمید صحرایی
یک ماه پیش، جرد کوشنر، داماد ترامپ و مشاور ارشد وی، یک سفر غیرمنتظره به ریاض برای دیدار با شاهزاده سعودی، محمد بن سلمان داشت. فرزند یکی از پادشاهان جهان که در حال راهاندازی موجهایی همراه با سرکوب و تلاشهایی در جهت مدرنیزاسیون است.
کوشنر ۳۶ ساله، با پروازی تجاری به عربستان سفر کرد و کاخ سفید تنها زمانی این خبر را اعلام کرد که هواپیمای وی فرود آمده بود. هیچ گزارش خاصی درباره جلسات وی منتشر نشد. جلساتی که طی دو روز و بهصورت رو در رو و با حضور ناظران خصوصی محدود با سلمان ۳۲ ساله برگزار شد. مقامات رسمی کاخ سفید اعلام کردند که این سفر بخشی از تلاش کوشنر بهعنوان مشاور ترامپ برای ایجاد حمایت منطقهای برای صلح بین اسرائیل و فلسطین بوده است.
درست چند روز پس از بازگشت کوشنر به واشنگتن، سلمان، پاکسازی مقامات عربستان سعودی که ادعا میشد فاسدند را آغاز کرد. افرادی که درعینحال رقبای شاهزاده و پدرش ملک سلمان نیز بهحساب میآمدند. یک مقام کاخ سفید نزدیک به کوشنر اظهار داشت که کوشنر نسبت به این حرکت آگاهی و پیشزمینهای نداشت و طرح چنین موضوعی برای مباحثه این دو نفر طبیعی نیست. این مقام رسمی نزدیک به کوشنر افزود: «مشغله کوشنر صلح اسرائیل و فلسطین است و او برای مسیر و روش خود احترام قائل است.»
این سفر، کوشنر را بهعنوان شخصیتی نشان داد که به مرکز قدرت نزدیک به نظر میرسد و درعینحال روزبهروز بهحاشیه رانده میشود. شغل او که زمانی در کاخ سفید منزلتی داشت و از این امتیاز ویژه برخوردار بود که بهراحتی وارد دفتر رئیسجمهور شود اکنون به حوزه اداری اصلی خود و تحت نظارت جان اف کلی، رئیس دفتر ریاستجمهوری تقلیل یافت و او آشکارا از عرصه عمومی دور شده است.
نقش وی در پرونده هنوز در جریانِ مداخله انتخاباتی روسیه و احتمال محکومیت قضایی وی، او را خطر بالقوهای برای رئیسجمهور ترامپ کرده است، حتی زمانی که او بهعنوان داماد رئیسجمهور از شأن خاصی برخوردار است و یکی از رازداران بزرگ رئیسجمهور به شمار میرود. خانواده کوشنر با فشار مضاعف دیگری مواجه است، یعنی دردسر آسمانخراش شماره ۶۶۶ واقع در خیابان نیویورک پنجم که کوشنر آن را با سمت سرپرست بخش املاک و مستغلات خانوادهاش خریده است، سمتی که بعد از زمان ورود به دولت از آن کنارهگیری کرد.
در مصاحبهای نادر که کوشنر در اوایل ماه جاری در دفترش در بال غربی کاخ سفید -درحالیکه هنوز یککاسه نقرهای پر از آبنباتهای هالووین روی میز بود- انجام داد، روایت خودش از حکایت روباه و جوجهتیغی را تعریف کرد روباهی که همهچیز میداند و جوجهتیغی که فقط یک چیز مهم را میداند.
او گفت: «در طول مبارزات انتخاباتی، من بیشتر شبیه روباه بودم تا جوجهتیغی. من بیشتر جامعنگر بودم بهسرعت یاد میگرفتم و در بسیاری از مهارتها چیره میشدم». وی ادامه داد: «وقتی به واشنگتن رفتم، متوجه شدم که مشکلات در اینجا بسیار پیچیده هستند – اگر مشکلات آسانی بودند، حتماً قبلاً حل میشدند – و بنابراین من بیشتر شبیه به جوجهتیغی شدم، بیشتر اینطور است که باید مسائلی را انتخاب کنید که عمیقاً دغدغه آنها رادارید، در آنها غرق شوید و زمان، و انرژی و منابع را صرف کنید، و تلاش کنید که تغییری بهوجود آورید.»
این تصویر از کوشنر از مصاحبهها با خود کوشنر و همچنین دوازده مقام ارشد دولت، دستیارها، مشاوران خارجی و خصوصی به دست میآید، برخی از آنها بدون نام اظهارنظر میکنند تا راحتتر بتوانند نقطهنظراتشان را بگویند.
دوستان کوشنر میگویند نقلمکان بیسروصدای او به پشت پردهدر بال غربی کاخ سفید، نشاندهنده تمایل فطری او بهسختکوشی و کمتر در معرض عموم قرار داشتن است؛ اما دشمنانش خوشحالاند که این موضوع به خاطر اشتباهات محرز خود اوست که در نتیجه بیدرایتی سیاسیاش رخ داده است.
به دنبال گزارشهای اخیر با این مضمون که رئیسجمهور بهطور خصوصی کوشنر را بهخاطر تحقیقات دامنهدار سوم رابرت آس مولر سرزنش کرده است، گزارشی که البته کاخ سفید آن را تکذیب کرده، وبسایت محافظهکار برایت بارت به طرز طعنهآمیزی او را «آقای بینقض» نامید. این نام مستعار ریشه در تبلیغاتی دارد که خود خانواده کوشنر زمانی که برای جلب سرمایهگذاران چینی در پروژههای املاک و مستغلات نیوجرسی تلاش میکردند بهکار بردند.
بعضی از نزدیکان با تمسخر میگویند که کوشنر هنوز درباره شغل رسمی به رئیسجمهور چیزی نگفته است؛ اما یکی از شرایط کِلی برای قبول مسئولیت این کار این بود که همه، ازجمله کوشنر و همسرش، میبایستی از طریق او به رئیسجمهور دسترسی داشته باشند و کِلی بهوضوح اعلام کرده بود که کوشنر باید به او گزارش دهد.
یک جمهوریخواه نزدیک به کاخ سفید اظهار میدارد: ایجاد سلسلهمراتب جدید بخشی از تلاش کِلی برای کنار گذاشتن کوشنر است. دیگران میگویند که نظمی که کلی اِعمال کرده، صرفاً باعث شده تا کوشنر آزادانه بر طرحهای خود متمرکز شود – و برخی از خصومتهای همکارانش نسبت به او را تقلیل داده است.
کوشنر اظهار داشته که از تغییرات استقبال میکند. او میگوید: «نظم موجب کارایی اینجا میشود». «اولویت نخست من ایجاد کاخ سفیدی با کارایی بالا است؛ زیرا من به دستورالعمل رئیسجمهور اعتقاد دارم و فکر میکنم باید اجرا شود».
او همچنان سرگرم کار پردامنهای است که در ابتدای دولت در اختیار داشت، طرحی که او را در میان دوستانش در کاپیتول هیل، ساختمان کنگره، به شاهبیت تبدیل کرد: صلح در خاورمیانه؛ مسائل مربوط به کانادا، مکزیک و چین؛ و دفتر نوآوری امریکایی و گروهی داخلی که بر روی مبارزه با چالشهای بلندمدت دولت تمرکز دارد.
او در جلسات گروه نوآوری خود یک بار در هفته، اغلب در یک روز سهشنبه یا چهارشنبه شرکت میکند. حضور یکساعتهای که به نظارت و بهروزرسانی برنامه پیشرفت اختصاص دارد. اداره نوآوری در ماه مارس با سروصدای زیاد راهاندازی شد، اما بعضی از همکاران اخیراً اظهار داشتند که دقیقاً نمیتوانند بگوید چه دستاوردی داشتهاند.
کوشنر و متحدانش این اظهارنظرها را رد کردند و گفتند که این دفتر بر روی پروژههای بلندمدت تمرکز دارد. بهعنوان مثال، آنها میگویند که این گروه به اداره امور کهنه سربازان ایالاتمتحده امریکا کمک کرد تا طرح ابتکاری سوابق پزشکی الکترونیکی خود را در ماه ژوئن راهاندازی کنند و کوشنر از طریق تماس با وزیر دفاع، جیم ماتیس و درخواست از او برای فرستادن افرادی از وزارتخانه، این امر را تسریع کرده است.
کریس لیدل، یکی از مقامات بلندپایه کاخ سفید که در اداره نوآوری فعالیت میکند، میگوید: «هر وقت به مانعی برخورد کنیم، آن را با جرد در میان میگذاریم و او با تبحر میگوید نمیشود اینطور و آنطور عمل کنیم و مصالح را حل کنیم و فیالفور مسئله حل میشود».
کوشنر یکی از مشاورانی است که به مذاکرات در مورد توافقنامه تجارت آزاد امریکای شمالی کمک میکند و در اوایل ماه جاری در نیمه اول سفر آسیایی ترامپ، او را همراهی کرد.
اما تمرکز اصلی کوشنر، یهودی ارتدکس، تلاش برای آوردن صلح به خاورمیانه است، کاری که مذاکرهکنندگان بهمراتب باتجربهتر را در منطقه برای نسلها درگیر کرده است. چندین مقام بلندپایه کاخ سفید میگویند که چیزی که کوشنر در راستایش تلاش میکند، ایجاد روابط شخصی با بازیگران همه طرفها به وجود آوردن میل به ریسک در ایجاد دستاوردهای با احتمال پیروزی کم است.
پیش از آنکه محمود عباس، رئیسجمهور فلسطین، در ماه سپتامبر با ترامپ در کاخ سفید دیدار کند، کوشنر و جیسون گرین بلات، نماینده کاخ سفید در امور خاورمیانه، در جلسه صبحانه دوساعته در ماندارین اورینتال با وی دیدار کردند. اخیراً، در هالووین، کوشنر پیشنهاد کرد که او و گرین بلات با صائب عریقات، رهبر گروه مذاکرهکننده صلح فلسطین، در آپارتمان ویرجینیا، جایی که او دوران بهبود بعد از عمل پیوند ریه را سپری میکند، دیدار کنند. پس از تعارف شراب توسط کوشنر و جواب رد عریقات -عریقات مسلمان است – کوشنر درنهایت برای وی شکلات آورد.
گرین بلات اظهار داشت: «این بیشتر یک درگیری انسانی و یک ارتباط انسان با انسان است.» «وقتی قادری با کسی ارتباط برقرار کنی و در مورد آن صحبت کنی، این کار بسیار مهمی است و نیازمند داشتن شخصیت خاصی است و جرد این خصوصیت را دارد.»
اما هنوز موانع زیادی وجود دارند. یک هفته پیش، فلسطینیها پس از اینکه وزارت امور خارجه اعلام کرد که دفتر سازمان آزادیبخش فلسطین در واشنگتن نمیتواند به کار خود ادامه دهد، تصمیمی که روز جمعه لغو شد، تهدید کردند که تمامی تماسها را با دولت ترامپ معلق خواهند کرد. همچنین دوستی کوشنر با محمد بن سلمان پس از کمپین مبارزه با فساد پادشاهیِ وی، که منتقدان آن را تلاشی برای تحکیم قدرت ارزیابی میکنند اما موافقان آن را بخشی از تلاشهای وی برای ایجاد اصلاحات میدانند، باعث مطرحشدن سؤالاتی شده است، همچنین برخی نگراناند که عربستان سعودی در حال حاضر احساس جسارت بیشتری در منطقه میکند.
در این میان، تحقیقات مولر هم، با اعلام سه کیفرخواست توسط وکیل ویژه پرونده، ازجمله برای رئیس سابق کمپین ترامپ، پل مانافورت، در اواخر ماه گذشته وارد مرحله جدیدی میشود، زمانی که مأموران تحقیق مصاحبه با افراد نزدیک به رئیسجمهور را شروع کردند. کوشنر اسناد را به کمیته مجلس نمایندگان و مجلس سنا که در مورد زد و بند احتمالی بین روسیه و کمپین ترامپ تحقیق میکند، تحویل داده است، اگرچه بهتازگی، کمیته قضایی مجلس سنا در نامهای شکایت کرده است که کوشنر بهطور کامل آماده همکاری نبوده است، اتهامی که وکیلش رد میکند.
تاکنون، مولر اسناد دادگاهیای را ارائه نکرده است که نشان دهد کوشنر در معرض خطر قانونی قرار دارد اما افراد نزدیک به پرونده میگویند که مأموران تحقیق، در حال بررسی ملاقاتهای او با روسها قبل و بعد از انتخابات بودهاند، همینطور در مورد نقش او در مباحثی که منجر به اخراج مدیر اف بی آی جیمز ب. کُمی شد.
اخبار روز شکرگزاری نشانهای احتمالاً خطرناک برای رئیسجمهور و همکارانش میباشد. وکلای مایکل فلین، مشاور سابق امنیت ملی، به تیم حقوقی ترامپ اعلام کردند که دیگر نمیتوانند اطلاعاتی درباره پرونده روسیه به اشتراک بگذارند. این موضوع موجب این گمانهزنی شد که فلین ممکن است در حال همکاری با مولر باشد؛ اما دوستان میگویند کوشنر درباره تحقیقات خونسرد است. آنها میگویند که پراسترسترین لحظات برای او ماه میبود، در بحبوحه اخباری که حاکی از تلاش او برای ایجاد یک کانال مخفی با روسیه در دوران انتقال بود و اینکه اف.بی.آی اقدامات او تحت نظر داشته است. یک مقام کاخ سفید گفت که او از اینکه تا پیش از زمانی که با کنگره مصاحبه کند، نمیتوانست به اتهامات پاسخ دهد، درمانده شده بود.
مک مستر، مشاور امنیت ملی کاخ سفید گفت: «جرد فردی فوقالعاده آرام است.» «من هرگز او را پریشان ندیدم.»
یکی از مقامات کاخ سفید گفت: او ساعتها با وکلای خود برای اظهار شهادت در حضور کنگره در حال آماده شدن بود، اما در حال حاضر ارتباط روزانه کمتری با آنها دارد، مگر اینکه چیزی از پرونده تحقیقاتی مولر نیازمند رسیدگی او باشد.
مخالفان کوشنر به نقش او در پرونده روسیه بهعنوان یکی دیگر از نشانههای مهارتهای سیاسی ضعیف او و ادامه ریسک برای رئیسجمهور، اشاره میکنند. جمهوریخواه نزدیک به کاخ سفید گفت که کوشنر «هیچ قضاوتی ندارد، هرگز نداشته و هرگز نخواهد داشت».
اما بهنوعی، بهنظر میرسد به نسبت سنگاندازیهای روزانهای که در ماههای اولیه ریاستجمهوری کوشنر را به ستوه آورده بود، این روزها از او بیشترمحافظت میشود. در طول تابستان، سه نفر از مشاورانی که رقبای کوشنر بودند، از وست وینگ بیرون شدند: استفن بنن، استراتژیست ارشد رئیسجمهور در آن زمان، که اکنون برایت بارت را اداره میکند؛ رینس پریبوس، رئیس دفتر؛ و سین اسپایسر، دبیر مطبوعاتی کاخ سفید.
یکی از مقامات کاخ سفید با تشبیه کردن کوشنر به طعمه همیشگی بنن میگوید: «او دیگر در محیطی قرار ندارد که در معرض یک شکارچی واقعی باشد». «این قضیه احتمالاً کمی به محیط کاری او کمک کرده است».
کوشنر با صدای آهستهاش، اثبات کرده در شمار معدود افرادی است که در فرونشاندن خشم ترامپ مهارت دارند. او میتواند با زبانی مشترک با ترامپ صحبت کند. زبان بازاری که مربوط به دورانشان در دنیای املاک و مستغلات نیویورک است.
کوشنر گفت: «من سعی نمیکنم او را مدیریت کنم.» «من سعی میکنم نظر صادقانه خودم را بگویم. اگر از من در مورد چیزی مشاوره بخواهد، گاهی اوقات آن را میگویم، گاهی اوقات هم میگویم، «اجازه دهید با چند نفر تماس بگیرم» و بعد به او مشاوره میدهم.
مک مستر گفته است که بعضیاوقات کوشنر نقش مترجم بین رئیسجمهور و مشاوران ارشد او را دارد. مک مستر افزود: «او بسیاری از ما را کمک کرد که سریعتر متوجه شویم چه چیزی برای رئیسجمهور مهم است.» «رابطه او با رئیسجمهور، جرد را نهتنها بهعنوان مشاور رئیسجمهور که همچنین بهعنوان مشاور مشاوران رئیسجمهور، ارزشمند میسازد».
وقتی خانواده کوشنر برای اولین بار به واشنگتن آمدند، آنها توافق کردند که پس از شش ماه ارزیابی، تصمیم میگیرند که آیا قصد دارند در واشنگتن باقی بمانند یا نه. ترامپ شخصاً در مورد ضربهای که به اعتبار دختر و دامادش به دلیل داشتن نقش در کاخ سفید وارد میآمد و بهخصوص اینکه آنها زندگی خوب و راحتی در نیویورک داشتند، اندیشیده بود. برخی نیز این سؤال را مطرح کرده بودند که چرا کسی مانند کوشنر با باقی ماندن در دولت خود را در تیررس مولر قرار داده است.
اما زمانی که این زوج در ماه جولای بررسی مجددی داشتند، به یک تصمیم رسیدند. کوشنر گفت: «ما اینجا هستیم که بمانیم.» «در حال حاضر، ما مصمم به راهمان ادامه میدهیم»