جمشید دیوانی   در شماره ۱۰۷ (دی و بهمن ۱۳۹۶) نشریه چشم‌انداز ایران با بررسی و خوانش کتاب «زمان در متن دین» اثر مهندس لطف‌الله میثمی به رویکرد نوین تفسیری و فهم ایشان از کتاب مقدس قرآن با عنوان «روش تفسیری کتاب با کتاب» پرداخته شد. در این رویکرد دور تفسیر و فهم از کتاب (قرآن مجید) به کتاب (طبیعت و تاریخ) و برعکس با…

  احمد علوی در قرآن هفده بار واژه تأویل به یک واژه «تفسیر» آمده است. روش چشم‌انداز ایران  نیز پیگیری قرائت‌های تأویلی از قرآن بوده است. در همین راستا از دکتر احمد علوی، استاد روش‌شناسی علوم اجتماعی دانشگاه استکهلم سوئد، درخواست شد تا دستاورد علما و فلاسفه تأویل‌گر را معرفی کنند. ضمن تشکر از این پژوهشگر و مقالات منتشرشده ایشان در شماره‌های پیشین با عنوان…

  بهروز مرادی   پروفسور نصر حامد ابوزید (۲۰۱۰-۱۹۴۳) از نظر بسیاری از اهل نظر، اسلام‌شناس برجسته نوگرای قرن بیستم است. او در مصر به دنیا آمد و پس از اخذ مدرک دکترا در دانشگاه قاهره به تدریس در مصر و دانشگاه‌های غربی مشغول شد. ابوزید زمانی که آثار مکتوب خود را برای ترفیع درجه دانشگاهی به کمیته داوران دانشگاه ارائه داد، از سوی اعضای…

 بازخوانی دیدگاه والتر بنیامین محمد رحیمی   ۱- درآمد اندیشمندان برجسته علوم اقتصادی و اجتماعی، هریک بسته به رویکرد نظری و راهبرد تحلیلی خویش تعریفی متفاوت از نظام سرمایه‌داری ارائه کرده‌اند، اما اشتراک در وجوه اصلی یا پیش‌فرض‌های این تعاریف نیز به‌گونه‌ای که امکان اجماعی حداقلی فراهم شود کم نیستند. بر این مبنا تعریفی که اکنون به‌ویژه در علوم اقتصادی کمابیش مورد اجماع است، سرمایه‌داری…

والتر بنیامین[۱] برگردان: محمد رحیمی   والتر بنیامین؛ فیلسوف، فرهنگ‌پژوه و ادیب آلمانی؛ در سال ۱۸۹۲ در برلین زاده شد. پس از پایان دبیرستان در دانشگاه‌های فرایبورگ و برلین، فلسفه، ادبیات آلمانی و تاریخ هنر خواند. با آغاز جنگ جهانی اول به دانشگاه برن رفت. همان‌جا بود که با ارنست بلوخ آشنا شد. با آشنایی با گرتل و تئودور آدرنو در سال ۱۹۲۳ رابطه او…

سروش رزمی[۱]   «أحسَنُ الکلامِ ما زانَهُ حُسنُ النِّظامِ و فَهِمَهُ الخاصُّ وَ العامُّ» «نیکوترین گفتار کلامی است که منطق و نظم زیبایش کرده باشد و برای خواص و عوام، مفهوم باشد.» امام علی (ع)   زبان وسیله ارتباط بشر با جهان پیرامون و ایجاد کنش متقابل است تا بتوانیم معنا، احساس، خواسته، افکار و ایده‌هایمان را به دیگری منتقل کنیم و مراد و مقصود…

  حمید نوحی مدت‌ها بود از مشاهده انواع نمودهای روابط نابرابر میان انسان‌ها رنج می‌بردم. در روابط روزمره شاید نمود نابرابری بیش از هر چیز در زبان روزمره یا فرهنگ زبانی بارز و ملموس است. موضوع زبان و بازتولید قدرت (بخوانید نابرابری) در علوم انسانی، فلسفه و هنر مطرح ‌شده است. یکی از عرصه‌هایی که روابط نابرابر و سلطه‌گرانه در فرهنگ زبانی آن به‌خوبی مشهود…

  گفت‌وگو با شیخ یوسف جمالی   امیرارسلان خضری:  شیخ یوسف جمالی، استاد حوزه و دانشگاه، متولد سال  ۱۳۵۳ در بندرعباس است. وی تحصیلات اولیه خود را در مدارس علوم دینی اهل سنت جنوب ازجمله مدرسه دینی بندرعباس، مدرسه علوم دینی سلطان‌العلما بستک و مدرسه عالی احمدیه اوز (لارستان) در رشته شریعت به پایان رساند و سپس تحصیلات تکمیلی خود را در دانشکده الهیات تهران…

  گزارشی از رونمایی کتاب «از ناسوت تا لاهوت»   کتاب از ناسوت تا لاهوت نوشته مهندس حمید نوحی را شرکت سهامی انتشار چند ماه پیش منتشر کرد. رونمایی از این کتاب، پنجم آبان‌ماه، در فرهنگسرای رسانه برگزار شد. نویسنده در این کتاب در قالب یک رؤیا و نمایشنامه به بررسی زندگی مارکس و افکار وی پرداخته و با نگاهی نقادانه و در عین‌حال تازه…

  درآمدی بر گذار از جدل‌های ستیزنده به گفت‌وگوی همدلانه  مجید تولایی   اشاره: «دریچه گفت‌وگو» نام مجله‌ای است که به‌همت برخی نواندیشان دگراندیش مسلمان، در سال ۱۳۷۰ از منظری انتقادی به بررسی و تحلیل مسائل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و تاریخی می‌پرداخت. انتشار این مجله پس از شش شماره متوقف شد. ناتوان و گریزان چرا بسیاری از ما از گفت‌وگوکردن گریزانیم؟ چرا در انجام و…

محمد باقر تاج‌الدین*  مقدمه جریان اصلاحِ اندیشه دینی کوشش می‌کند بنا بر برخی الزامات و ملاحظات فکری، تاریخی، فرهنگی و اجتماعی دست به اصلاح اندیشه‌ها و تفکرات دینی درون چارچوب‌های دین خاص یا بیرون از آن چارچوب‌ها بزند. روشن است که اصلاحِ اندیشه دینی بیشتر از آنکه الزامات درون‌دینی داشته باشد مبتنی بر الزامات برون‌دینی است. به‌عبارت ‌دیگر، بروز برخی تحولات و تغییرات فرهنگی و…

  محمدجواد فلاطوری برگردان: سید محمدباقر تلغری‌زاده واژه «اسلام» در وهله نخست دینی را در ذهن تداعی می‌کند که به‌وسیله محمد (ص) (متولد ۵۷۰، در مکه و در گذشته در ۶۳۲ میلادی در مدینه) از راه قرآن، در میانه سال‌های ۶۱۰ تا ۶۳۲ میلادی، ابلاغ شد. واژه «اسلام» همچنین در عامه مردم به آن مجموعه‌ای فرهنگی اطلاق می‌شود که اگرچه از قرآن نشئت نگرفته است،…