محمد رحیمی   به‌عنوان نخستین پرسش، از اینجا آغاز کنیم که به‌طورکلی جایگاه اقتصاد در اندیشۀ شریعتی چیست؟ اگر منظور از اقتصاد در این پرسش جریان مسلط[۱] و اصلی دانش اقتصاد، یعنی رشته‌ای باشد که بنا به تعریف به بررسی شیوۀ بهینۀ تخصیص منابع، تولید، توزیع و مصرف کالاها و خدمات بر مبنای فردگرایی روش‌شناختی[۲] می‌پردازد، باید گفت در آثار شریعتی نمی‌توان از آن نشانی…

  عباس نصر اگر در ذهن خود بر مسئله صهیونیسم خط بکشیم و این جریان نوظهور را که زاده دوران استعمارگری اروپا و هولوکاست است کنار بزنیم، در یک ارزیابی تاریخی می‌توان به‌طور قاطع گفت مذهب یهود در پیشرفت بشر نقش بسزایی داشته و نه‌تنها از نظر مذهبی تکیه‌گاه تاریخی و پیشینه ادیان ابراهیمی را در خود ذخیره دارد، بلکه از نظر علمی در تابلو…

  محمد بسته‌نگار با نام و یاد خدا. پس از تأمل زیاد، بر آن شدم نکاتی را درباره مقاله فرهیخته ارجمند، دکتر محدثی، که در شماره ۱۰۷ نشریه چشم‌انداز ایران چاپ شد و نقدی که به تفسیر مرحوم آیت‌الله طالقانی وارد دانسته شده بیان کنم. درباره تفسیر  پرتوی از قرآن  نقدها و مخالفت‌هایی از یک طرف وجود دارد. به‌یاد دارم در زندان عده‌ای به آیت‌الله…

  محمدمهدی جعفری چشم‌انداز ایران: در شماره ۱۰۷ نشریه، مقاله‌ای از دکتر حسن محدثی با عنوان «زبان‌آوری تفسیرگرایانه در تفسیر قرآن آیت‌الله طالقانی» همراه با توضیحاتی از لطف‌الله میثمی در پایان آن منتشر شد. در پی انتشار این مطلب، از برخی شاگردان آیت‌الله طالقانی که با ایشان مأنوس بوده و حشر و نشر داشتند درخواست شد در این ‌باره توضیحاتی بدهند. در این شماره محمدمهدی…

  محمد بسته‌نگار   به‌یاد دارم در سال‌های نوجوانی، که در دبیرستان مشغول تحصیل بودم، فضای آن زمان تحت تأثیر فضای پس از کودتای ۲۸ مرداد بود. فضایی که بیشتر به افکار مادی آن ‌هم در قالب تفکرات غربی میدان داده می‌شد و آنچه در آن موقع مظلوم بود دین و تمایل به دینداری بود. در آن روزها، هرکسی که سعی می‌کرد افکار و اندیشه‌های…

جمشید دیوانی   در شماره ۱۰۷ (دی و بهمن ۱۳۹۶) نشریه چشم‌انداز ایران با بررسی و خوانش کتاب «زمان در متن دین» اثر مهندس لطف‌الله میثمی به رویکرد نوین تفسیری و فهم ایشان از کتاب مقدس قرآن با عنوان «روش تفسیری کتاب با کتاب» پرداخته شد. در این رویکرد دور تفسیر و فهم از کتاب (قرآن مجید) به کتاب (طبیعت و تاریخ) و برعکس با…

  احمد علوی در قرآن هفده بار واژه تأویل به یک واژه «تفسیر» آمده است. روش چشم‌انداز ایران  نیز پیگیری قرائت‌های تأویلی از قرآن بوده است. در همین راستا از دکتر احمد علوی، استاد روش‌شناسی علوم اجتماعی دانشگاه استکهلم سوئد، درخواست شد تا دستاورد علما و فلاسفه تأویل‌گر را معرفی کنند. ضمن تشکر از این پژوهشگر و مقالات منتشرشده ایشان در شماره‌های پیشین با عنوان…

  بهروز مرادی   پروفسور نصر حامد ابوزید (۲۰۱۰-۱۹۴۳) از نظر بسیاری از اهل نظر، اسلام‌شناس برجسته نوگرای قرن بیستم است. او در مصر به دنیا آمد و پس از اخذ مدرک دکترا در دانشگاه قاهره به تدریس در مصر و دانشگاه‌های غربی مشغول شد. ابوزید زمانی که آثار مکتوب خود را برای ترفیع درجه دانشگاهی به کمیته داوران دانشگاه ارائه داد، از سوی اعضای…

 بازخوانی دیدگاه والتر بنیامین محمد رحیمی   ۱- درآمد اندیشمندان برجسته علوم اقتصادی و اجتماعی، هریک بسته به رویکرد نظری و راهبرد تحلیلی خویش تعریفی متفاوت از نظام سرمایه‌داری ارائه کرده‌اند، اما اشتراک در وجوه اصلی یا پیش‌فرض‌های این تعاریف نیز به‌گونه‌ای که امکان اجماعی حداقلی فراهم شود کم نیستند. بر این مبنا تعریفی که اکنون به‌ویژه در علوم اقتصادی کمابیش مورد اجماع است، سرمایه‌داری…

والتر بنیامین[۱] برگردان: محمد رحیمی   والتر بنیامین؛ فیلسوف، فرهنگ‌پژوه و ادیب آلمانی؛ در سال ۱۸۹۲ در برلین زاده شد. پس از پایان دبیرستان در دانشگاه‌های فرایبورگ و برلین، فلسفه، ادبیات آلمانی و تاریخ هنر خواند. با آغاز جنگ جهانی اول به دانشگاه برن رفت. همان‌جا بود که با ارنست بلوخ آشنا شد. با آشنایی با گرتل و تئودور آدرنو در سال ۱۹۲۳ رابطه او…

سروش رزمی[۱]   «أحسَنُ الکلامِ ما زانَهُ حُسنُ النِّظامِ و فَهِمَهُ الخاصُّ وَ العامُّ» «نیکوترین گفتار کلامی است که منطق و نظم زیبایش کرده باشد و برای خواص و عوام، مفهوم باشد.» امام علی (ع)   زبان وسیله ارتباط بشر با جهان پیرامون و ایجاد کنش متقابل است تا بتوانیم معنا، احساس، خواسته، افکار و ایده‌هایمان را به دیگری منتقل کنیم و مراد و مقصود…

  حمید نوحی مدت‌ها بود از مشاهده انواع نمودهای روابط نابرابر میان انسان‌ها رنج می‌بردم. در روابط روزمره شاید نمود نابرابری بیش از هر چیز در زبان روزمره یا فرهنگ زبانی بارز و ملموس است. موضوع زبان و بازتولید قدرت (بخوانید نابرابری) در علوم انسانی، فلسفه و هنر مطرح ‌شده است. یکی از عرصه‌هایی که روابط نابرابر و سلطه‌گرانه در فرهنگ زبانی آن به‌خوبی مشهود…