مقالات

علیه همنوایی عمومیت‌یافته

  سخنرانی سارا شریعتی در بزرگداشت دکتر قانعی‌راد   از من خواستند در جلسه‌ای که به بزرگداشت یاد دکتر قانعی‌راد برگزار شده است، مشارکتی داشته باشم. حضور من البته ناموجه است به این دلیل که دوستان و همراهان ایشان با خاطرات مشترک بسیار در این مجلس حضور دارند. با این حال برای ادای احترام به ایشان حضور یافتم و فکر کردم در این فرصت کم…
بیشتر

روز واقعه؛ در سوگ هاله سحابی

  گفت‌وگو با تقی شامخی #بخش_دوم چشم‌انداز ایران: یادم است روزی با هاله خانم همین‌جا در دفتر نشریه و در همین اتاق، خاطرات شما را ضبط می‌کردیم و او مشتاقانه پیاده و تنظیم می‌کرد که گویا این خاطرات در آستانه چاپ است. می‌دانم مرور خاطرات آن روزها برای شما سخت است. در جلسه قبل داستان عروج هاله را تا جایی گفتید که در درمانگاه لواسانات…
بیشتر

چند ماه سخنگوی دولت و سی‌ونه‌ سال حبس و حصر

  ضیاء مصباح عباس امیرانتظام متولد  ۲۷ مرداد ۱۳۱۱ در تهران در ۲۱ تیر ۱۳۹۷، در هشتادوشش‌سالگی درگذشت.  سیاستمدار ایرانی که به‌دلیل ظلمی که بر او رفت شهرت جهانی یافت. عباس امیرانتظام، معاون نخست‌وزیر، سخنگوی دولت مهدی بازرگان و عضو جبهه ملی ایران، سفیر ایران در ممالک اسکاندیناوی و نهایتاً زندانی مادام‌العمر سیاسی باعث اعتبار جهانی او شد. این انسان نیک‌پندار  بدون رأی هیئت‌منصفه به‌قول همسر فداکارش به‌مدت چهل سال یا…
بیشتر

آرامش‌بخشی بسته‌نگار

  لطف‌الله میثمی زنده‌یاد محمد بسته‌نگار نام نخستین فرزندش را «مهرنوش» گذاشت؛ دوستانش از این نام‌گذاری به عمق اندیشه عدالت‌طلبانه و ضد ظلم او پی بردند. او از شهادت یک زوج وفادار و مبارز در درگیری با سرکوبگران ساواک در سال ۵۰ الهام گرفت و نام دکتر مهرنوش قبادی را بر دخترش گذاشت. مرحوم طالقانی در توشه‌گیری از آیه ۲۱ سوره آل‌عمران به این نتیجه…
بیشتر

با کوله‌باری از رنج و تجربه

  نگاهی به آثار زنده‌یاد محمد بسته‌نگار همیشه گفته‌اند و شنیده‌ایم که از اثر است که مؤثر را می‌شناسیم. همچنان که از شکل رد پا در بیابان می‌توان فهمید چه موجودی از این محل عبور کرده است، اما حقیقت این است که اگر پیش از آن، موجود مزبور و شکل رد پای وی را نشناخته بودی، هیچ‌گاه از رد پا نمی‌توانستی حدس بزنی صاحب آن…
بیشتر

ایران در آستانه تحولی بدون هزینه

  چگونه تحول بدون وقوع هرج و مرج ممکن می‌شود؟ لطف‌الله میثمی در کشور ما طی بیست‌وسه سال اخیر واقعیتی تردیدناپذیر به‌بار نشسته است و آن این است که طی این مدت چندین بار انتخابات رفراندوم‌گونه داشته‌ایم و علی‌رغم رد صلاحیت‌ها و محدودیت‌های قانونی و غیرقانونی، مردم با بینشی که نسبت به رژیم حقیقی و حقوقی داشتند و تمایلی که به جنگ داخلی ندارند، این…
بیشتر

نیایش؛ رهایی از اربابان زر، زور و تزویر

  محمد بسته‌نگار   به‌یاد دارم در سال‌های نوجوانی، که در دبیرستان مشغول تحصیل بودم، فضای آن زمان تحت تأثیر فضای پس از کودتای ۲۸ مرداد بود. فضایی که بیشتر به افکار مادی آن ‌هم در قالب تفکرات غربی میدان داده می‌شد و آنچه در آن موقع مظلوم بود دین و تمایل به دینداری بود. در آن روزها، هرکسی که سعی می‌کرد افکار و اندیشه‌های…
بیشتر

تفسیر کتاب با کتاب؛ بازخوانی «سه کتاب» مهندس سحابی

جمشید دیوانی   در شماره ۱۰۷ (دی و بهمن ۱۳۹۶) نشریه چشم‌انداز ایران با بررسی و خوانش کتاب «زمان در متن دین» اثر مهندس لطف‌الله میثمی به رویکرد نوین تفسیری و فهم ایشان از کتاب مقدس قرآن با عنوان «روش تفسیری کتاب با کتاب» پرداخته شد. در این رویکرد دور تفسیر و فهم از کتاب (قرآن مجید) به کتاب (طبیعت و تاریخ) و برعکس با…
بیشتر

تأویل قرآن از منظر معتزله

  احمد علوی در قرآن هفده بار واژه تأویل به یک واژه «تفسیر» آمده است. روش چشم‌انداز ایران  نیز پیگیری قرائت‌های تأویلی از قرآن بوده است. در همین راستا از دکتر احمد علوی، استاد روش‌شناسی علوم اجتماعی دانشگاه استکهلم سوئد، درخواست شد تا دستاورد علما و فلاسفه تأویل‌گر را معرفی کنند. ضمن تشکر از این پژوهشگر و مقالات منتشرشده ایشان در شماره‌های پیشین با عنوان…
بیشتر

نصر حامد ابوزید و هرمنوتیک اومانیستی

  بهروز مرادی   پروفسور نصر حامد ابوزید (۲۰۱۰-۱۹۴۳) از نظر بسیاری از اهل نظر، اسلام‌شناس برجسته نوگرای قرن بیستم است. او در مصر به دنیا آمد و پس از اخذ مدرک دکترا در دانشگاه قاهره به تدریس در مصر و دانشگاه‌های غربی مشغول شد. ابوزید زمانی که آثار مکتوب خود را برای ترفیع درجه دانشگاهی به کمیته داوران دانشگاه ارائه داد، از سوی اعضای…
بیشتر

سرمایه‌داری چیست؟

 بازخوانی دیدگاه والتر بنیامین محمد رحیمی   ۱- درآمد اندیشمندان برجسته علوم اقتصادی و اجتماعی، هریک بسته به رویکرد نظری و راهبرد تحلیلی خویش تعریفی متفاوت از نظام سرمایه‌داری ارائه کرده‌اند، اما اشتراک در وجوه اصلی یا پیش‌فرض‌های این تعاریف نیز به‌گونه‌ای که امکان اجماعی حداقلی فراهم شود کم نیستند. بر این مبنا تعریفی که اکنون به‌ویژه در علوم اقتصادی کمابیش مورد اجماع است، سرمایه‌داری…
بیشتر

سرمایه‌داری چونان دین

والتر بنیامین[۱] برگردان: محمد رحیمی   والتر بنیامین؛ فیلسوف، فرهنگ‌پژوه و ادیب آلمانی؛ در سال ۱۸۹۲ در برلین زاده شد. پس از پایان دبیرستان در دانشگاه‌های فرایبورگ و برلین، فلسفه، ادبیات آلمانی و تاریخ هنر خواند. با آغاز جنگ جهانی اول به دانشگاه برن رفت. همان‌جا بود که با ارنست بلوخ آشنا شد. با آشنایی با گرتل و تئودور آدرنو در سال ۱۹۲۳ رابطه او…
بیشتر