اگرچه گرایش کلی فرهنگ عمومی این مرز و بوم بهسوی مداراگری دینی بوده است، از آنجا که حکومت تأثیری مهم در زندگی اجتماعی مردم داشته و دارد، میزان این مداراگری تابع زمان و مکان بوده و از یک سلسله پادشاهی تا سلسله دیگر و گاه از پادشاهی تا پادشاه دیگر متفاوت بوده است. با شکلگیری دولت مدرن در ایران، تمرکزگرایی در قدرت سیاسی و پیامدهای آن در نحیفسازی جامعه مدنی، دست دولتها در گشایش یا محدودیت دایره مدارا و گزینش زمینههای مداراگری بازتر شد.
کتاب مدارا در ادیان شامل مجموعه سخنرانیها و مقالات ارائهشده در جلسات هماندیشی «مجمع احیای فضیلت» درباره مبحث مدارای دینی است که حاصل گفتارهایی از این اندیشمندان است: موبد مهندس پدرام سروشپور از جامعه زرتشتیان، مهندس آرش آبایی از جامعه کلیمیان، پدر جک یوسف از جامعه مسیحیان، دکتر احمد فلاحی از «جامعه اهل سنت و حجتالاسلام دکتر رحیم نوبهار از اهل تشیع.
در این کتاب هرکدام از این صاحبنظران به بررسی تاریخی مدارا و نامداراگری در ادیان فوق پرداختهاند. سیر این رخدادها مجموعهای خواندنی را فراهم کرده است که مطالعه آن برای علاقهمندان سودمند خواهد بود.کتاب مدارا در ادیان ایرانزمین بهکوشش سید علیرضا حسینی بهشتی تهیه شده و نشر روزنه آن را در ۱۸۸ صفحه منتشر کرده است.■