توضیحات بن رودز: ۲۳ دسامبر ۲۰۱۶
مقاله رشید خالدی[۱]: جان کری و اسرائیل: بسیار ناچیز، بسیار دیر، ۲۹ دسامبر ۲۰۱۶
برگردان: آزاده دشتی
دولت اوباما درباره قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد در محکوم‌کردن شهرک‌سازی اسرائیلی در کرانه غرب و شرق بیت‌المقدس، رأی وتو نداد.
بن رودز،[۲] معاون مشاور امنیت ملی اوباما در ارتباطات استراتژیک، در این باره توضیحاتی می‌دهد. او از قطعنامه‌های گذشته درباره نزاع بین عرب‌ها و اسرائیلی‌ها می‌گوید. ازجمله وتو قطعنامه سال ۲۰۱۱ توسط امریکا که در ایجاد روند صلح ناکارآمد بوده و سرعت شهرک‌سازی‌ها پس از آن افزایش یافته است.
او گفت: این سرعت شهرک‌سازی، راه‌حل دو دولتی را در معرض خطر قرار داده است که عمیقاً برای اسرائیل و امنیت آن می‌تواند بد باشد؛ به همین دلیل است که رئیس‌جمهور امریکا (اوباما) رأی وتو نداد.
دولت اسرائیل در طی این سال‌ها انتقادات بسیاری از دولت امریکا داشته است، ولی با نگاهی به سوابق روابط بین اسرائیل و امریکا متوجه می‌شوید کمک‌های امنیتی امریکا به اسرائیل افزایش یافته است.
در کرانه باختری، شهرک‌سازی‌ها فراتر از محدوده‌ای است که خود اسرائیل ساخته بود، هزاران شهرک جدید در حال ساخته‌شدن است و اگر این روند ادامه یابد، راه‌حل دو دولتی غیرممکن خواهد بود. اگر ما واقعاً خواستار چشم‌اندازی برای صلح هستیم، باید دیدگاهمان درباره آنچه مخالف آن هستیم، روشن باشد و این شامل انواع شهرک‌سازی‌ها است. قطعنامه اشاره می‌کند هر نوع تحریک به خشونت علیه طرف فلسطینی، مانعی برای صلح بوده است. آنچه قطعنامه درباره آن صحبت می‌کند ساخت‌وساز شهرک‌ها است؛ که دولت اسرائیل خواهان گفت‌وگو درباره آن نیست. در واقع، نخست‌وزیر فعلی اسرائیل می‌گوید بیش از دولت‌های قبلی، طرفدار شهرک‌سازی‌ها است. این بیانیه به‌طور کامل با راه‌حل دو کشوری متناقض است که دولت اسرائیل در گذشته گفته است از آن پشتیبانی می‌کند.
بسیار مهم است که در این باره هر دو حزب امریکا از گذشته تا کنون مخالف ادامه شهرک‌سازی‌ها بوده‌اند. قطعنامه‌های دیگری در این باره در شورای امنیت ملی بوده است. شش قطعنامه درباره اختلاف بین اسرائیل و فلسطین در دوران جورج بوش بود، ازجمله راهی که دولت بوش برای ایجاد دولت فلسطین در سال ۲۰۰۵ داشت.
ما در جایی ایستاده‌ایم که به‌طور کامل سازگار با سیاست‌های ما برای چند دهه بوده است. سامانتا پاور در توضیح خود در رأی‌گیری شورای امنیت ملی گفت رونالد ریگان در سال ۱۹۸۲ نیز مخالف با شهرک‌سازی‌ها بوده است. این موقعیت جدیدی در ایالات‌متحده نیست. واقعیت امر این است اگر ما درباره دستیابی به صلح جدی هستیم، باید روی باورهایمان ایستادگی کنیم.
رشید خالدی در مقاله‌اش از اقدام دیر و اندک جان کری صحبت می‌کند. او در مقاله‌اش می‌نویسد:
در سال ۲۰۱۳ اندکی پس از انتخاب جان کری به‌عنوان وزیر امور خارجه امریکا، او اعلام کرد تنها دو سال تا ایجاد دولت فلسطین باقی مانده است. اکنون پس از چهار سال و در روزهای آخر تصدیگری وی، او نهایتاً پارامترهایی برای راه‌حل دو دولتی اعلام کرد. ولی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب امریکا، اعلام کرده در کنار دولت تندرو اسرائیل می‌ماند و احتمالاً پارامترهای اوباما-کری به فراموشی سپرده خواهند شد.
در طول هشت سال ریاست‌جمهوری اوباما، جمعیت غیرقانونی شهرک‌نشینان اسرائیلی از ۱۰۰ هزار به بیش از ۶۰۰ هزار نفر افزایش یافت. در همین حال، نسل سوم کودکان فلسطینی تحت اشغال وحشیانه بزرگ می‌شوند و غزه برای یک دهه تحت محاصره بوده است. فلسطینی‌ها مجبورند برای اساسی‌ترین نیازهای خود مانند درمان پزشکی یا سفر به خارج از کشور یا حتی سفر به اورشلیم، از ارتش اسرائیل اجازه کسب کنند. جای تعجب نیست که ناامیدی ناشی از توسعه شهرک‌سازی اسرائیل و اشغال زمین‌ها در شرق بیت‌المقدس و کرانه باختری و بسته شدن همه راه‌ها برای تحقق آرمان‌های جوانان فلسطینی، مشکلات اجتماعی عمیقی چون وقوع خشونت را تولید کرده است.
پارامترهای جان کری و قطعنامه ۲۳۳۴، تغییر زیادی ایجاد نخواهند کرد. این قطعنامه هیچ سازوکار الزام‌آور اجرایی ندارد. با این حال، بیان می‌کند که ایالات در معاملاتشان، بین قلمرو کشور اسرائیل و سرزمین‌های اشغالی از سال ۱۹۶۷ تمایز قائل شوند که این یک اجازه قانونی بین‌المللی برای تحریم اسرائیل از طرف دولت‌های دیگر است که تحریم کالاهای تولیدی در شهرک‌های اسرائیلی و سرمایه‌گذاری‌نکردن اتحادیه‌ها، بنیادها و دانشگاه‌ها در شرکت‌هایی که استعمار سرزمین فلسطین را حمایت می‌کنند را فراهم می‌کند.
در طی هشت سال گذشته شورای امنیت قطعنامه‌های مشابه دیگری نیز صادر کرده بود، ولی شاید اکنون دولت اسرائیل بفهمد که با ادامه شهرک‌سازی‌هایش، دیگر نمی‌تواند حمایت امریکا را داشته باشد. شاید اکنون رأی اکثریت همه کشورها، باعث شود نتانیاهو اقدامات استعماری دیوانه‌وارش را متوقف کند یا شاید نه. از آنجا که پس از رأی روز جمعه، نتانیاهو سفرای اسرائیل را از دو کشوری (نیوزلند و سنگال) که این قطعنامه را حمایت کردند، فراخوانده و به‌طور موقت روابط کاری با دوازده نفر از اعضای شورای امنیت را که به قطعنامه رأی داده‌اند محدود کرده است. او دولت اوباما را متهم به اقدام یک «حقه شرم‌آور» کرده که در راستای سیاست دیرینه امریکا و قوانین بین‌المللی نیست؛ و دولت اسرائیل عهد کرده است که برنامه ساخت شهرک‌ها را حتی بیشتر به جلو ببرد.
آنچه روشن است این است که دولت نتانیاهو هرگز به میل خود راه‌حل مسالمت‌آمیز را در این جنگ انتخاب نمی‌کند. اگر دولت ترامپ در این باره از نتانیاهو پشتیبانی کند، باعث اقداماتی از سوی سازمان ملل متحد می‌شود که از طریق تحریم و عدم سرمایه‌گذاری است. کشورهای اروپایی، روسیه، چین، هند و جامعه مدنی در ایالات‌متحده و جاهای دیگر باید به صورتی جدی انزوای جهانی اسرائیل را برای پایان‌دادن به شهرک‌سازی‌ها و اشغال فلسطین، حمایت کنند. قطعنامه ۲۳۳۴ نیز مانند سخنرانی کری، بسیار دیر و ناچیز بود، ولی هم قطعنامه و هم سخنرانی کری، راه را برای پاسخ جهانی به استکبار اسرائیل و امریکا باز کرده‌اند که تا کنون باعث محرومیت فلسطینیان از حقوق مسلم خود شده‌اند.
کنفرانسی با بیش از هفتاد کشور و با حضور جان کری، در پاریس، در روز یکشنبه پانزدهم فوریه ۲۰۱۷ برگزار شد. این کنفرانس دومین کنفرانسی بود که دولت فرانسه در کمتر از یک سال برگزار کرد. آن‌ها هشدار دادند که راه‌حل دو دولتی در معرض خطر است و از هر دو طرف این درگیری خواستند که از اقدامات یک‌طرفه که صلح را به خطر می‌اندازد خودداری کنند. در این کنفرانس نه رهبر فلسطینی، عباس و نه نخست‌وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، حضور نیافتند. برگزاری این کنفرانس، پنج روز پیش از تحلیف ترامپ، در واقع اخطار جدی از سوی کشورها به ترامپ بود که با تصمیماتی یک‌جانبه، راه‌حل دو دولتی را از بین نبرد که نتیجه آن تنها افزایش تنش‌هاست.
پاریس گفته است که این نشست به‌قصد تحمیل نتیجه‌ای به اسرائیل یا فلسطین نبوده و تنها مذاکرات مستقیم دو طرف می‌تواند به حل درگیری کمک کند.
[۱]. رشید خالدی، استاد مطالعات عرب در کلمبیا که مشاور هیئت فلسطینی در طول مذاکرات صلح ۱۹۹۳-۱۹۹۱ بود.
[۲]. Ben Rhodes
