سیاست داخلی

«سرا» بستری دموکراتیک برای سنجش و گزینش داوطلبان شایسته نمایندگی مجلس

    حنیف رهبری*   ایجاد یک بستر برای مشارکت دموکراتیک بدنه اجتماعیِ متنوع و متکثر اصلاح‌طلبان در تصمیم‌گیری‌های انتخاباتی، حتماً راه‌حل همه مشکلات نیست و به‌تنهایی برای برطرف کردن تمام نواقص موجود در فرآیندهای تصمیم‌گیری اصلاح‌طلبان کفایت نمی‌کند؛ اما وجود چنین بستری قطعاً بخشی ضروری از راه‌حل است؛ تا خروجی هر اصلاح و تغییری در فرآیندهای تصمیم‌گیری حزبی و گروهی از بستری فراگیر برای…
بیشتر

نقش «انتخاب» و «گزینش» به‌عنوان دو همزاد در شکل‌گیری مجلس در ایران

    حمیدرضا عریضی علی اعرابی   فائزه حسنی (۱۳۹۸) در مقاله‌ای با عنوان «پیش‌درآمدی بر انتخابات پیش‌رو»۱ به جمع‌بندی دو دیدگاه مختلف بین مصطفی تاج‌زاده و احمد زیدآبادی در مورد انتخابات پرداخته است. گروهی از اصلاح‌طلبان طرفدار شرکت در انتخابات و گروهی دیگر مخالف شرکت در آن هستند. نویسنده اول مقاله حاضر در سال ۱۳۸۴ جزء هیئت راهنمای پایان‌نامه عبدالله مؤمنی بوده است و…
بیشتر

دور زدن‌های قانون اساسی در جمهوری اسلامی

  گفت‌وگو با سیدحسن امین سابقه ایجاد قانون اساسی در ایران به سال ۱۲۸۵ شمسی برمی‌گردد و دور زدن قانون مشروطیت که اولین قانون اساسی به معنای مدرن آن است از دوره رضاشاه آغاز شد. بعد از رضاشاه، پسرش محمدرضا، به سیاق پدر قانون اساسی را دور زد. در مجلس مؤسسان دوم در سال ۲۸ انحلال مجلسین، عزل و نصب وزرا و نخست‌وزیر به دست…
بیشتر

راهبردهای پیش‌نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

گفت و گو با محمدعلی دادخواه این روزها گاهی بحث تجدیدنظر در قانون اساسی از سوی برخی گروه‌ها مطرح می‌شود. از طرفی عده‌ای قانون اساسی را برانداز می‌دانند. دیدگاهی هم معتقد است چنانچه بنا باشد تغییری در قانون اساسی صورت گیرد، توسط همین نهادهای حاکمیتی اتفاق می‌افتد که قبلاً بازنگری را انجام داده بودند. اخیراً هم مسئله تغییر نظام ریاستی به پارلمانی و تعیین قائم‌مقامی…
بیشتر

شهروندان رانده‌شده به حاشیه

  درباره حوادث آبان‌ماه واژه حاشیه‌نشین را در تحلیل‌های بسیاری شنیدیم؛ شورش فقرا علیه ثروتمندان؛ اما با نگاهی دقیق‌تر حوادث آبان ۹۸ را نمی‌شود تحلیل طبقاتی دارا و ندار کرد و راه‌حلی از منظر مبارزه طبقاتی ارائه داد. در دیدگاه‌های امتحان پس داده هم نمی‌توان توجیه کرد که این‌ها آسیب‌های توسعه هستند و بنابراین عده‌ای باید زیر چرخ توسعه له بشوند. در تحلیل آبان ۹۸…
بیشتر

چاره خلأ گفتمانی و راهبردی کنونی چیست؟

  چرایی بروز ناآرامی‌های آبان‌ حبیب‌الله پیمان   با توجه به تأیید مقامات مسئول مبنی بر اینکه جز معدودی «اغتشاشگر»، اکثریت مردمی که در تظاهرات اعتراضی ۲۵ آبان ۹۸ شرکت داشتند افراد بیکار، کم‌درآمد و تهیدستی بودند که توان تحمل فشار تورمی ناشی از افزایش بهای بنزین را ندارند و نیز با عطف نظر به پیشینه این نوع اعتراضات خیابانی ازجمله در دی‌ماه ۹۶، همه…
بیشتر

ماجرای فرانکفورت و حرف مفت

  علی بیاتی در ابتدا لازم است بیان شود که این نوشته کوتاه به مکتب فرانکفورت ارتباطی ندارد و در پی معرفی کتابی است که فیلسوف معاصر اخلاق، هری گوردون فرانکفورت سال‌ها پیش منتشر کرده است. این متفکر به‌جز حوزه اخلاق، در حوزه‌های دیگری همچون فلسفه ذهن و فلسفه عمل هم فعالیت داشته و خارج از محدوده دانشگاهی و آکادمیک، خوانندگانی عام یافته است. او…
بیشتر

گزارش دولت‌های شکننده (۲۰۱۹)

  ترجمه و گردآوری: علیرضا بی‌زبان دانشجوی جامعه‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی آقای علی فریدیحیایی در شماره ۵۳ ایران فردا، مقاله‌ای با عنوان «حال و هوای جامعه ایران » دارد که نشانه‌ها و شاخصه‌های بررسی جامعه ایران را در  هشت  موضوع انجام داده که مطالعه آن توصیه می‌شود. رضایت از زندگی، خوشحالی، خشونت، شکیبایی، اختلالات روانی، عصبی، امید اجتماعی، شکاف جنسیتی، گرایش به تفرد و ازدحام…
بیشتر

پیش‌درآمدی بر انتخابات پیش‌رو

  فائزه حسنی اخیراً مناظره‌ای بین مصطفی تاجزاده و احمد زیدآبادی انجام شد. یک باور بر  ترک قدرت  و بازگشت به جامعه بود و رویکرد دیگر بر شرکت در حاکمیت اصرار می‌ورزید، چراکه حضور اصلاح‌طلبان در حاکمیت با نهادسازی مستقل از دولت و امور اجتماعی و مدنی در تعارض نبوده، بلکه هزینه این اقدامات جامعه‌محور را کاهش می‌دهد و زمینه رشد آن را فراهم می‌کند.…
بیشتر

معرفی روشی مؤثر و بهینه برای گزینش داوطلبان نمایندگی مجلس

  حمیدرضا عریضی‌–علی اعرابی اینک که زمان حساس و مهم انتخابات مجلس شورای اسلامی پیش‌روست، از مردم انتظار می‌رود در این انتخابات شایسته‌ترین افراد را انتخاب و روانه مجلس کنند. آیا این انتظار به‌جاست؟ مردم از رهبران سیاسی در سطح نمایندگی چه شناختی دارند؟ شناخت آنان از چه طریقی است؟ توانایی آنان را در دفاع از مردمی که قرار است نمایندگی آنان را در مجلس…
بیشتر

چالش‌های قومی؛ نتیجه بی‌مهری به هویت ایرانی

  همبستگی تاریخی اقوام ایرانی و تهدیدات یک قرن اخیر در گفت‌وگو با احسان هوشمند   حفاظت از منافع اسرائیل در منطقه همواره موردتوجه امریکا بوده و در این راستا طرح موزائیکی‌کردن خاورمیانه را پیش می‌برد. تلاش برای ایجاد تنش در خاورمیانه و برخوردهای قومی و مذهبی نیز در همین زمینه است. با احسان هوشمند درباره چالش‌های قومی در ایران و خاورمیانه به گفت‌وگو نشسته‌ایم.…
بیشتر

اگر مرجع تقلید بودم

  مهدی غنی سال ۱۳۵۷ بعد از آزادی از زندان شاه و پیروزی انقلاب، در خیابان شاهپور سابق، به دیدار یکی از روحانیونی رفتم که حق استادی بر گردن بنده داشتند و سالیان قبل از زندان بسیار از ایشان آموخته بودم. صحبت‌های مختلفی شد. درنهایت فرمودند بعد از انقلاب که روحانیت مصدر کار شده ‌است، مراجع تقلید نقش تعیین‌کننده خواهند داشت، توصیه می‌کنم شما به…
بیشتر