سیاست داخلی

اصلاح‌طلبی؛ از ظاهربینی تا ژرف‌اندیشی

  بازگشت اصلاح‌طلبان به قانون اساسی، گفت‌وگوی تمدن‌ها و اصلاح دینی محمدحسین رفیعی نخست- باید عملکرد بیست‌ساله اصلاحات با تعمق بررسی شود. دوم- اصلاح‌طلبان یک طیف‌اند که آرزو و رویکردهای متفاوتی به اصلاحات دارند و اجماعی درباره ماهیت، اهداف و ضرورت آن وجود ندارد. دسته‌ای از این طیف، به حفظ قدرت و پس از ۸۸، بهتر است گفته شود به بازگشت به قدرت می‌اندیشند. پس…
بیشتر

کدام اصلاحات زنده‌باد؟

  سعید حجاریان اخیراً بار دیگر درباره «اصلاحات» و وضعیت آن مباحثی مطرح و پرسش‌هایی به‌وجود آمده است. به‌خصوص پس از آنکه اصلاح‌طلبان و اعتدالیون با یکدیگر ائتلاف کردند و دولت آقای روحانی را به‌وجود آوردند. در این زمینه پرسش‌هایی از این قبیل مطرح شد: اصلاحات چه نسبتی با اعتدال دارد؟ آیا اصلاحات تبدیل به پله‌ای برای اعتدال شده است؟ آیا اصلاح‌طلبان از اعتدال به‌عنوان…
بیشتر

یک دستور کار پیشنهادی برای گفت‌وگوی جمعی

  محمدجواد غلامرضاکاشی دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی   پروژه اصلاحات چنان‌که در انتخابات دوم خرداد سال ۱۳۷۶ به صحنه آمد، دارای یک ایدئولوژی پشتیبان بود، حاملان اجتماعی مشخص داشت و هویت جمعی اثرگذاری ایجاد کرد. این پروژه فکری سیاسی، دوران یوتوپیک و ایدئولوژیک خود را طی کرده و اینک در موقعیتی هست که بتوان درباره کلیت آن سخن گفت. متأسفانه،…
بیشتر

کالایی‌سازی آموزش عالی ذیل ساختاری تحت سیطره

  محمدحسن احمدی   کالایی‌سازی، تالابی است که سال‌ها دامنگیر آموزش عالی کشور شده است و هر روز بیشتر آن را در خود فرومی‌کشد. مسئله‌ای که طی سالیان متمادی و با اعمال سیاست‌های مبتنی بر خصوصی‌سازی و کاهش حجم دولت، دانشگاه را در مسیری قرار داد تا منطق بازار بر دانشگاه حاکم شود و آموزش عالی به‌مثابه کالا در اختیار شهروندان قرار گیرد. در این…
بیشتر

خصوصی‌سازی آموزش در سپهر اقتصاد سیاسی کشور

  زهره نجفی   نمی‌توان تحلیلی جامع از موضوع خصوصی‌سازی آموزش در ایران ارائه کرد بدون آنکه بررسی دقیقی از ساختارهای اقتصادی و اجتماعی حاکم بر کشور در چند دهه اخیر به‌عمل آورد. از قضا به‌نظر می‌رسد بخشی از ناکامی منتقدان و مخالفان سیاست‌های خصوصی‌سازی آموزش عالی (به‌خصوص در فضای دانشجویی) برای ایجاد ممانعت در پیش‌برد این طرح‌ها یا حداقل کاستن از سرعت روزافزون آن‌،…
بیشتر

ضرورت توسعه متوازن شهر

  گفت‌وگو با محمد حقانی   در واپسین روزهای کاری شورای شهر چهارم به دیدار محمد حقانی رفتیم. موضوع بحث تجارب چهارساله ایشان در شورای شهر تهران بود. *** برخی می‌گویند اختیار شورای شهر فقط در حد تعیین شهردار بوده و ابزار نظارتی ندارد. تفسیر کردند که نظارت شورای شهر استطلاعی و نظارت شورای نگهبان استصوابی است و همین هم قدرت شورای شهر را پایین…
بیشتر

توسعه و ولایت‌فقیه؟

  به‌سوی بازخوانی اجتماعی دغدغه پیشرفت در کتاب «ولایت‌فقیه؛ حکومت اسلامی» مهدی سلیمانیه انقلاب و جایگاه دغدغه پیشرفت بلافاصله پس از انقلاب و در دهه‌های بعد، تفسیرهای مختلفی از چیستی عوامل وقوع انقلاب و انگیزه‌های انقلابیون طرح شد. طبیعتاً این تفسیرها، طیف وسیعی از ایده‌ها را دربرمی‌گرفت. این تفسیرها، برحسب خاستگاه فرد یا گروهی که آن را تولید یا نمایندگی می‌کرد، متفاوت بود. یکی از…
بیشتر

منتخبانی که واجد شرایط نشدند

  پیرامون استعفای اعضای هیئت‌مدیره منتخب انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران فائزه حسنی   اعضای هیئت‌مدیره منتخب انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران در اعتراض به خودداری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از ثبت این انجمن از سمت خود استعفا کردند. در نامه استعفای این ده روزنامه‌نگار انتقادهای صریحی متوجه اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان تهران شده است. این اداره مکرراً خواستار…
بیشتر

اسناد سخن می‌گویند؟!

  ملاحظاتی درباره اسناد تازه منتشرشده امریکا درباره کودتای ۲۸ مرداد حسین آبادیان یکی از پدیده‌های تاریخی، کودتای ۲۸ مردادماه ۱۳۳۲ علیه دولت قانونی دکتر محمد مصدق است. با اینکه بیش از ۶۴ سال از این کودتا می‌گذرد، اما همچنان باب تحقیق درباره آن گشوده است. هنوز هم محققان و سیاستمداران و نویسندگان، با رویکردهای گوناگون درباره این پدیدار کتاب و مقاله می‌نویسند و کنفرانس…
بیشتر

درس‌های هجده تیر برای دانشجویان امروز

  کمال رضوی   برای بسیاری از ناظران و آگاهان، حادثه ۱۸ تیر ۷۸ کوی دانشگاه تهران، چیزی بیش از یک مسئله دانشجویی و محدود به مرزهای دانشگاه بود. این حادثه هم یک نقط عطف در جنبش اصلاحات را رقم زد و هم بزنگاهی در رابطه اصلاح‌طلبان با بال دانشجویی جنبش اصلاحات بود. به‌علاوه، این حادثه، نقطه‌عطفی برای حاکمیت نیز بود و بر همین اساس،…
بیشتر

به‌سوی جامعه تولیدی و صنعتی

  امیرسعید موسوی حجازی   جمعیت ایران به حدود هشتاد میلیون نفر رسیده است. اگر رشد جمعیت در نظارت قرار گیرد، نمودار سنی جمعیت استوانه‌ای است و اگر در نظارت نباشد نمودار مخروطی است. در هر دو صورت یک‌سوم جمعیت در سن کار و فعالیت‌اند که بخشی در کار «تولیدی» و بخشی در کارهای «خدماتی» خواهند بود، ناچار با یک حساب سرانگشتی باید در ایران…
بیشتر

نخبگان سیاسی ایران در مدل پارتو

شهره شهسواری فرد[۱] مقدمه   نیچه در شرح نظریه انسان برتر می‌گوید: «تاریخ بشر عبارت است از تاریخ مبارزه بین نژادهای عالی و پست، میان توانایان و ناتوان‌ها و اینکه جهان و جامعه، عرصه عملِ اَبَرمردها و نوابغ است که با تمام نیرو به‌سوی اوج و نبرد و پیروزی می‌روند. فقط آن‌ها هستند که سازنده تاریخ‌اند و به هیچ قاعده در این سیر به اوج…
بیشتر