مقالات

خشونت‌ورزی و خشونت‌زدایی

جامعه زنان انقلاب اسلامی شعبه قزوین آیه محاربه از دسته آیاتی است که از آیه ۲۷ سوره مائده آغاز می‌شود و تا آیه ۳۴ همین سوره ادامه دارد. این دسته و گروه از آیات، حیات‌مندی و حقوق‌مندی انسان و جامعه انسانی را بیان می‌دارد. در آیه ۲۷، اولین آیه از این دسته آیات از پیامبر خواسته می‌شود: «وَاتْلُ عَلَیْهِمْ نَبَأَ ابْنَیْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبَا…
بیشتر

نوروز؛ نیاز و راز همبستگی

محمدعلی دادخواه شاخ سرسبز و چمن دلشاد است عالم از عدل بهار آباد است   داستان نوروز و سایه فرح‌انگیزش، تکرار بی‌ملال است و کهن بی‌غبار که هر سال ایرانیان چشم به راهش می‌دوزند، اما این ویژگی فقط در روزگار ما برپا نشده است. از هنگامی که ایران پا گرفت و نیاکان ما در آن مأوا گزیدند، به گفته ابوریحان بیرونی، نوروز پیشانی سال و…
بیشتر

نگاهی از درون

لزوم توافق جریان‌های اصلی اجتماعی حول توسعه محمدرضا آهنی زیست‌جهان انسان ایرانی لحظه‌های دردناک بسیاری را از سر گذرانده است، اما سرشت زندگی به‌گونه‌ای است که آدمی رنج را درون چرخ‌های بیم و امید بدل به راهی به رهایی کرده است. امیدواریم رنج امروز این سرزمین همچنین سرنوشتی پیدا کند. در میان همه شقوق قابل تصور برای جنبش اخیر، بهترین گزینه آن است که این…
بیشتر

هفت درس از انتخابات کنگره ۲۰۲۲

  علی نظیف ­پور انتخابات کنگره امریکا پایان یافت و نتیجه آن برای بسیاری از تحلیل­گران تعجب­آور بود. این انتخابات درواقع انتخاباتی استثنایی بود که مشابه آن در موارد اندکی رخ داده است. همه شاخص­های ساختاری حاکی از این بودند که دموکرات­ها باید در انتخابات با شکست سهمگینی مواجه شوند: درحالی‌که در روزهای منتهی به انتخابات میزان محبوبیت جو بایدن[۱] نزدیک به ۴۱ درصد بود…
بیشتر

روایت‌های سه‌گانه از اعتصاب پالایشگاه نفت آبادان در ۱۳۰۸ هجری شمسی

 احمد شعبانی   مقدمه  اندکی کمتر از یک قرن پیش در ۱۳۰۸ هجری شمسی، در صنایع نفت جنوب کشور و به نحو دقیق‌تر در بین کارگران نفتی آبادان حرکتی مردمی برای احقاق حقوق صنفی ظاهر شد که پیش‌درآمد نوعی فهم و شعور از حرکت جمعی تلقی می‌شود. لیکن کارفرمایان و صاحبان صنعت مزبور، این رویداد را با رنگ و بوی سیاسی برای مدیران ارشد خود…
بیشتر
no_image_available

ضرورت تفکر جبهه ای

به یاد مصطفی شعاعیان، اندیشمند رزمنده دوران ستمشاهی غلامرضا فروتن فومنی به زیر افکنم تاس خورشید را/ به هم برزنم چنگ ناهید را قلم بشکنم در کف چرخ پیر/ دبیر فلک را بدوزم به تیر مولانا ذوالقدر مصطفی شعایان از جمله انقلابیون دوره پهلوی است که از بسیاری جهات با مبارزان دیگر متفاوت بود. او از مدافعان جنبش جنگل، نهضت ملی کردن نفت و نیز…
بیشتر

پدیداری مشی مسلحانه در جنبش‌های اجتماعی ایران؛

  با نگاهی به مشی چریکی دهه ۵۰ عباس نعیمی جورشری  جامعه شناس و پژوهشگر تاریخ معاصر تحول‌خواهی و جنبش‌های اجتماعی عموماً واکنشی به تضییقات حاکمیت و الیگارشی‌های سیاسی هستند. این عبارت پاسخی است موجز به چرایی ظهور جنبش‌های اجتماعی در تاریخ ایران. در اینجا کلیدواژه جنبش در معنای موسّع به کار رفته است. در این راستا می‌توان پرسید چگونه تحول‌خواهی‌های مدنی و جنبش‌های مسالمت‌آمیز…
بیشتر

چگونه یک رژیم سرنگون شد؟

آسیب‌شناسی یک حکومت از زبان خودی‌ها درباره علت سقوط رژیم شاه سخن بسیار است، اما در این نوشته، کسانی در این باره سخن می‌گویند که خود از کارگزاران و نزدیکان شاه ایران بوده‌اند. مشاهدات و خاطرات این افراد می‌تواند دستمایه نگرشی واقع‌بینانه‌تر نسبت به حاکمان شود. ازجمله: ۱- برخلاف نگاه مبارزان آن زمان که تصورمی‌کردند کارگزاران حکومت همه یکپارچه و همدل و هم‌زبان‌اند، مشاهده می‌کنیم…
بیشتر

شاه در دادگاه قانون اساسی

  مهدی غنی داوری درباره هر رژیمی از منظرهای مختلف صورت می‌گیرد، از منظر حقوق بشر، از دیدگاه اسلامی، تفکر مارکسیستی، یا لیبرالی و غیره؛ اما به نظر می‌رسد انتظار معقول و منصفانه از هر رژیمی این باشد که حداقل به قوانین مورد تأیید خود عمل کند. انتظار اولیه مردم هم این است که حاکمیت در مرحله اول به قانون اساسی که میثاق میان ملت…
بیشتر

توسعه انسانی را سرکوب کردند به انقلاب رسید

 گفت‌وگو با آقای هادی مؤتمنی آقای مؤتمنی شما از معدود افرادی هستید که با وجود تحصیلات دانشگاهی، پیش از انقلاب به امر تجارت و بازار وارد شدید. چطور به چنین تصمیمی رسیدید؟ پدرم در بازار تهران پنجاه سال سابقه تجارت داشت. از هندوستان و سریلانکا چای می‌آوردند و بسته‌بندی می‌کردند و می‌فروختند. در واردات چای عقاب و چای گلستان با آقایان مهدی دریانی و سید…
بیشتر

بازار خط امام و دولت بنی‌صدر

  گفت‌وگو با ناصر کمیلیان ناصر کمیلیان در دو شماره گذشته از فعالیت‌های خود قبل از انقلاب گفت که در دوره مصدق چگونه وارد عرصه بازار و سیاست شد و هم‌زمان با شادروان جهان‌پهلوان غلامرضا تختی آشنایی پیدا کرد. او از مرام و اخلاق جوانمردی ایشان و از ماجرای تشییع‌جنازه آن بزرگمرد و زندان رفتن خود خاطراتی بیان کرد. همچنین در شماره گذشته از پدیده‌ای…
بیشتر

سعدی، آموزگار حکمت و معرفت

احمد کتابی                                                                                                                  #بخش_ششم در مقاله گذشته، سخن به اینجا…
بیشتر