مقالات

زیارتگاه‌های ایرانی و امریکایی

  محمد برقعی   زیارتگاه در ایران وقتی زائران اصرار به زیارت حرم‌های مقدس چون حضرت معصومه در قم و امام رضا در مشهد را داشتند، مقامات دولتی شهر در اثر فشار افکار عمومی خواستار بستن این حرم‌ها شدند، اما تولیت این حرم‌ها حاضر به بستن آن حرم‌ها نشدند. حجت‌الاسلام سعیدی، تولیت حرم حضرت معصومه که منسوب آیت‌الله خامنه‌ای است، حتی حاضر نشد نمازجمعه‌اش را…
بیشتر

یادداشت‌های کرونایی۱

  عباس منوچهری   کرونا در «شهر» برای ارسطو، و نیز فارابی، «شهر-کشور» همانا فضای با هم زیستن آدمی است؛ به‌عبارت دیگر در شهر بودن نحوه بودن و زیستن انسان است. ارسطو (و مانند او خواجه نصیر طوسی) اصول اخلاقی خود را بر همین اساس می‌سازد و عرضه می‌کند. ارسطو بر اساس «مدنی بودن» انسان، دوستی مدنی را که همانا «خواستن خیر دیگری به خاطر…
بیشتر

پناهگاهی به نام توحید

  دنیای پس از کرونا در گفت‌وگو با حبیب‌الله پیمان چشم‌انداز ایران: ویروس کرونا بیش از آنکه پیش‌بینی می‌شد بر مناسبات سیاسی و اجتماعی و اقتصادی جهان تأثیر داشت و چشم‌انداز مبهمی را برای بشریت ترسیم کرده است. در گفت‌وگو با دکتر حبیب‌الله پیمان ابعاد مختلف همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ را واکاوی کرده‌ایم.   پیش از کرونا ما دو جناح در کشور می‌شناختیم: یک جناح سیاسی…
بیشتر

قاعده خنده‌ها

مهدی فخرزاده   آفتاب عمر دولت مصدق که غروب کرد، گویی امید هم از جامعه آن روز ایران رخت بربست. مقاومت‌های پراکنده دانشگاه و گروه‌ها که میراث مصدق بودند نیز فرو خفت و یک دهه بعد، سرکوب خرداد ۴۲ بساط کانون‌های پراکنده مقاومت را جمع کرد. پهلوی دوم جایگاه خود را در معادلات جهان دوقطبی آن روزگار مشخص کرده بود؛ او نماینده قطب غربی جهان…
بیشتر

او راه خود را یافت

  یادی از بزرگمرد مهدی تقوایی لطف‌الله میثمی   در زندان عادل‌آباد شیراز بودم که در ۱۲ خرداد ۵۲ شنیدیم سازمان مجاهدین معاون اداره مستشاری امریکا در ایران به نام سرهنگ هاوکینز را اعدام انقلابی کرده است و سه روز بعد هم بیانیه سازمان در این رابطه منتشر شد و دلایل این اعدام را ذکر کرده بودند. فشار ساواک بر زندانیان و همچنین کسانی که…
بیشتر

بر عزت، هاله و هدی چه گذشت؟

    نه سال از فاجعه غم‌انگیز تشییع‌جنازه و مراسم خاکسپاری مهندس عزت‌الله سحابی و در پی آن عروج شهادت‌گونه هاله سحابی و هدی صابر می‌گذرد. در طی این نه سال رجال زیادی ما را تنها گذاشتند؛ حسین شاه‌حسینی، مهندس کتیرایی، مهندس معین‌فر، دکتر یزدی، محمد بسته‌نگار، پروین بختیاری‌نژاد، اعظم طالقانی و عفت موسوی. در این مدت از فجایع سیل، زلزله و کرونا هم بی‌نصیب…
بیشتر

قانون اساسی در بوته آزمایش

  گفت‌وگوی لطف‌الله میثمی و محمد محمدی گرگانی #بخش_دوم   میثمی: در شماره پیش، درباره تفاوت‌های دید فقهی و حقوقی بسیار صحبت کردیم و در این شماره، قصد داریم به نقش شورای نگهبان در قانون اساسی بپردازیم. برای ورود به بحث یادآور می‌شوم آیت‌الله مؤمن یک هفته قبل از فوت به احمد آقای منتظری گفته بود من در قانون اساسی فقط اصل ۴ را قبول…
بیشتر

جانِ طبیعت بی‌جان

  لطف‌‌الله میثمی   در انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا در نوامبر سال ۲۰۰۰، ال گور که معاون کلینتون بود یک میلیون بیشتر از رقیب خود، بوش پسر، رأی آورده بود. با تقلب در ایالت فلوریدا توسط جف بوش و با همکاری قوه قضائیه، بوش پسر به ریاست‌جمهوری رسید. ال گور ناامید نشد و به کار علمی شگفت‌انگیزی دست زد که پژوهش درباره گرمایش زمین بود. در…
بیشتر
احمد هاشمی

درباره عید و یک میهمان خیلی خیلی کوچک

  یک‌جور شوخی مختصر کرونایی احمد هاشمی   از باب رعایت ادب لازم است عید نوروز را به خوانندگان گرامی نشریه تبریک بگوییم، همان‌طور که هر سال این کار را می‌کنیم. در این میان خوانندگانی که شما باشید احتمالاً به تفاوت امسال با پارسال یا هر سال دیگر اشاره کنید و زیر لب بگویید «ای بابا، چه تبریکی!» این روزها شِکوه از روزگار ساده‌ترین کار…
بیشتر
مهدی غنی

خانم فرح دیبا! اگر جای شما بودم

  مهدی غنی   همین اول اعتراف می‌کنم شخصیت یا بهتر است بگویم موقعیت شما آن‌قدر پیچیده و رمزآلود و چندوجهی بوده است که شناخت و تصورش بسیار دشوار و نوشتن درباره آن دشوارتر است. دختری که پدرش سهراب دیبا را در نه‌سالگی (۱۳۲۶) از دست می‌دهد، مادرش به‌سختی زندگی را اداره می‌کند، اما دایی‌اش محمدعلی قطبی به کمک خواهر می‌آید. فرح خانم با کمک…
بیشتر

صنعتگران جدید هم‌زمان با دوره پهلوی

  گفت‌وگو با علی‌اصغر سعیدی #بخش_دوم حسین ترکش‌دوز: در بخش نخستِ این گفت‌وگو، علی‌اصغر سعیدی، دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، با بررسی اجمالی سه رویکرد به تاریخ اقتصادی ایران در دوره پهلوی به طرح دیدگاه برگزیده خود پرداخت. وی ابتدا ملاحظات خود درباره خاستگاه صنعتگران جدید را بیان کرد، سپس از فراز و نشیب جایگاه ایشان در فرازهای مختلف سلطنت پهلوی سخن گفت. نوع…
بیشتر

امام خمینی چگونه در پاریس مستقر شد؟

  خاطرات احمد غضنفرپور #بخش_چهارم در این شماره، چهارمین بخش از خاطرات احمد غضنفرپور را می‌خوانید که به واقعیتی تلخ اشاره می‌کند. اختلافاتی که پیش از پیروزی انقلاب میان روشنفکران و کنشگران سیاسی وجود داشته و رو به گسترش بوده است. این خاطرات به کسانی که به آسیب‌شناسی سیرانقلاب و جامعه می‌پردازند کمک می‌کند که ریشه‌ها را پیدا کنند و به درمان آن بیندیشند. احمد…
بیشتر