سرویس اجتماعی: تاریخ معاصر ما هم تاریخ امید است و هم گویی تاریخ شکست. از مشروطه بدین‌سو گویی دوگانه امید و شکست دائم تکرار شده است. داستانی که در خاورمیانه تکراری است، اما ربکا سولنیت۱ معتقد است با وجود اینکه امید متعلق دنیای آینده است، ریشه در گذشته دارد. با این استدلال آنچه امید را به چالش می‌کشد فراموشی است نه حافظه: «فراموشی به انحای…

مهدی فخرزاده در واپسین سال‌های جنگ، موج جمعیت جوان جویای تحصیل بودجه آموزش دولت را به چالش می‌کشید. این موج زمانی پدیدار شده بود که دولت توان تحمل هزینه‌های ناشی از جنگ را در سال‌های پایانی نداشت و تخریب‌های ناشی از جنگ نیز زیاد بود. با پایان جنگ، دولت جدیدی برسر کار آمد که تصمیم گرفت برای بازسازی تن به سیاست‌های صندوق بین‌المللی پول دهد.…

ناصر آقاجری* در پایان قرن حاضر مهم‌ترین چالش مبارزه با استبداد حاکم و مناسبات اقتصادی آن تعدیل ساختاری است. کارگران طبق اصول قانون اساسی حق تشکیل سازمان صنفی خود را دارند. طبق اصل ۲۶ قانون اساسی و حق آموزش و پرورش و خدمات درمانی رایگان طبق اصل‌های ۳۰ و ۳۱ و ۴۳ قانون اساسی که مناسبات تعدیل ساختاری پیشنهادی صندوق بین‌المللی پول همه این قوانین…

فرامرز توفیقی* به‌کار بردن عنوان «جنبش» برای جریان کارگری چندان در کشور ما مصداق ندارد. با وجود اینکه عضو هیئت‌رئیسه سازمان بین‌المللی کار هستیم، هنوز از ابتدایی‌ترین حقوق خود یعنی حق اعتراض صنفی محروم هستیم؛ بنابراین تا مادامی‌که زیرساخت‌های اولیه برای طرح چنین موضوعاتی در کشور وجود ندارد، سخن گفتن از جنبش کارگری موضوعیت ندارد. ابتدایی‌ترین زیرساخت برای سخن گفتن درباره جنبش کارگری این است…

در باب مطالبات کارگران و ایده اداره شورایی حسین اکبری* برای دسته‌بندی مطالبات و خواست‌های کارگران در شرایط کنونی اولویتی وجود ندارد و انباشت آن‌ها در همه‌جا، اعم از یک واحد صنفی کوچک، کارخانه‌های بزرگ، کشتزارهایی که کارگران کشاورزی در آنجا به کار مشغول‌اند، واحدهای خدماتی اعم از بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، مراکز آموزشی از دبستان تا دانشگاه و حتی واحدهای آموزشی خصوصی یا دولتی،…

پرویز صداقت* در آخرین سال از سده چهاردهم هجری شمسی، از فعالان و صاحب‌نظران حوزه کارگری و روابط کار پرسیدیم با وجود روند تاریخی طی‌شده توسط جریان کارگری در ایران، چشم‌انداز آینده مطالبات و خواسته‌های مطرح‌شده را چگونه می‌بینند و به چالش‌های پیش‌روی کارگران ایران، اشاره کنند. در پاسخ به این پرسش، «حسین اکبری» از ناممکن بودن عملیاتی شدن ایده اداره شورایی کارخانه‌ها توسط کارگران…

واکاوی مهم‌ترین چالش‌های فراروی کارگران ایران در آستانه ۱۴۰۰ لیلا رزاقی روایت اول: «… سال ۱۳۰۰ شمسی، زمستانش سخت بود و در نوروز هم برف زیادی بارید. در این زمستان طولانی بیکار بودیم و هرچند نفر در گوشه یکی از قهوه‌خانه‌ها خزیده بودیم. ایام عید از طرف مباشرت قشون، پارچه تابستانی را بیشتر از سال‌های پیش خواستند. صاحب‌کارها به سراغ کارگران آمدند. در اثنای زمستان…

جنبش کارگری ایران (به‌مثابه جریان اجتماعی و اقتصادیِ گاهی پویا و گاه منفعل و سرکوب‌شده) سده چهاردهم شمسی را با چنین تاریخ‌نگاره‌ای به پایان می‌برد: ۱۲۸۵- ۱۳۰۰: ویژگی‌های این دوره: ظهور نخستین اتحادیه‌های کارگری و اولین تلاش‌ها برای احقاق مطالبات مزدبگیران در این دوره بود که مفهوم «طبقه» و مطالبه «هویت‌یابی جمعی» تا حدود زیادی تحت تأثیر انقلاب کارگری روسیه، به‌تدریج در میان کارگران ایران…

گفت‌وگو با عباس عبدی امواج چندگانه و بزرگ، فراگیر و مردمی در ایران سال ۱۳۵۶ آخرین انقلاب کلاسیک در جهان را رقم زد. دانشگاه و مذهب از موج‌های بزرگ این تحول بودند و بعدها بخشی از دانشجویان مذهبی که رویکردی بسیار نزدیک با رویکرد حاکم داشتند، سکان دانشگاه را در دست گرفتند. دانشجویان موسوم به خط امام پس از تسخیر سفارت امریکا دانشگاه را نیز…

طیبه سلمانی حسن محدثی و علی‌اصغر خانی‌پور پژوهشی دانشگاهی با عنوان «شکاف ایدئولوژی و وضعیت واقعی تعلیم و تربیت دین: تحلیل بخش‌نامه‌های آموزش و پرورش» انجام داده‌اند که ضمن آن اثرات سلطه بخشنامه بر رفتارهای پرورشی–دینی مدارس و اثرات آن‌ها بر دانش‌آموزان بررسی می‌شود. بخشنامه‌هایی که در آن به نوع، نحوه، شکل و محتوای برنامه‌ها، تعاملات و ارتباطات در مدرسه پرداخته می‌شود. این اسناد ایدئولوژی…

سایلا پول‌تر، آرنیکا کیویوسیستو، میا مالاما، و آرتو کالیونیمی برگردان: مهدی بهلولی این مقاله، ترجمه فصل چهارم کتاب چشم‌اندازهای نظری و تجربی درباره دین، آموزش و پرورش، و حقوق بشر است که در سال ۲۰۱۷ منتشر شد. کتاب از دوازده فصل تشکیل شده که نویسندگان و پژوهشگران متفاوتی درباره موضوع آموزش دینی و حقوق بشر در کشورهایی همچون لهستان، استونی، آلمان، فنلاند و بلاروس به…

پیشینه موضوع و چشم‌انداز آن رحیم روح‌بخش نگارنده پیش از این در چندین مقاله مرتبط، نظام آموزشی بعد از انقلاب را مورد آسیب‌شناسی قرار داده است. از آن جمله در دو مقاله «بازگشت مکتبخانه» به ترتیب در شماره‌های ۱۱۱ و ۱۱۲ مجله چشم‌انداز ایران و همچنین «خاستگاه‌های ایدئولوژیک آموزش و پرورش بعد از انقلاب» در شماره ۹۲ و بالاخره مقاله «سیطره نگاه رسمی بر آموزش…