انسیه ابراهیمی نماز بی وضو تا دو دهه پیش مدارس ایران اغلب به‌صورت دو شیفته (صبح و بعدازظهر) بودند. زمانی که من در مقطع ابتدایی درس می‌خواندم در شیفت‌های بعدازظهری در مدرسه‌مان نماز جماعت به‌اجبار برگزار می‌شد و همه ما به‌جز دانش‌آموزان سال اول و دوم و تعداد بسیار بسیار معدودی که به‌اصطلاح عذر شرعی داشتند در صف نماز می‌ایستادیم. حتی مأمورانی مکلف بودند در…

نگاهی به آموزش دین در مدارس ایران در گفت‌وگو با محمود بهشتی لنگرودی حجم آموزش‌های دینی در مدارس اندک نیست، از نخستین سال تحصیل، قرآن به کودکان آموزش داده می‌شود و در دومین سال آن کتاب هدیه‌های آسمان وارد مفاد درسی می‌شود که در سال‌های بعد نام آن به پیام‌های آسمان و دین و زندگی تغییر می‌کند. از بدو پیدایش مدارس در ایران، برای خانواده‌های…

گفت‌وگو با حسن محدثی دین، محور نخستین آموزش‌هایی بود که وارد ایران شد. مکتبخانه‌ها، تنها دغدغه‌شان آموزش دین بود و بعدها در مدارس نوین نیز آموزش دین همیشه حضور داشته است. این آموزش هم مطالبه خانواده‌ها و هم حکومت‌ها بوده است، چراکه فضای کلی جامعه ایران دینی بود. آموزش دین، بنا بود رسالت دیگری را نیز بر دوش داشته باشد؛ اخلاقی‌تر شدن زیست اجتماعی مردم.…

مهدی فخرزاده جغرافیای دینداری ایرانیان نیز مانند جغرافیای قومی آن حالت رنگین‌کمانی دارد. در این سرزمین ادیان و اندیشه‌های مختلف وجود داشته و دارد. با وجود آنکه بخش بزرگی از جامعه ایران در سرشماری‌ها خود را مسلمان می‌دانند، اما در میان همان مسلمانان ایرانی نیز رنگین‌کمان بزرگی از گرایش‌ها وجود دارد. اگر اصول کلی دینداری را «باورهای عام دینی» بدانیم، پیمایش‌های مختلف نشان می‌دهند این…

نگاهی به کتاب «آن‌سوی بهشت» مقاله‌هایی در حوزه سیاست، تاریخ، ادبیات و هنر گزیده و ترجمه: رضا رضایی انتشارات فرهنگ جاوید سال انتشار: ۱۳۹۹ مهدی فخرزاده: خواندن تمام یک مجموعه مقاله، به‌ویژه اگر در موضوعات مختلف باشد، شاید برای هرکسی جذاب نباشد، اما کتاب آن‌سوی بهشت که مجموعه‌ای از ترجمه‌های رضا رضایی است، از آنجا که در عین تنوع نوعی از پیوستگی در آن می‌توان…

با اندوه و درد آگاهی یافتم که استاد محمد‌رضا شجریان، آوازخوان نامدار ایرانی و یکی از محبوب‌ترین شخصیت‌های فرهنگی ایران‌زمین، چشم از جهان فرو‌بست و با هفت‌ هزار سالگان سر به ‌سر شد. استاد شجریان با آنکه از نظر تبار ایرانی بود، اما در عمل راوی فرهنگ و هنری بود که به همان اندازه که طعم نیشابور و مشهد را داشت، بوی بلخ و بخارا…

علی مغازه‌ای پژوهشگر و مستندساز موسیقی پیش‌درآمد: محمدرضا شجریان قله رفیع موسیقی ایران، مردی که ارج و شوکت و حشمت و جلال ایرانی را همه یک‍جا داشت و در عین حال خود را خاک پای مردم ایران می‌نامید و مردی که اوج ظرافت و لطافت موسیقی ایران را در میان انبوه صداهای طبیعی و مصنوعی پرهیاهو و آشوبناک در جهان می‌گستراند، دیده بر جهان بست…

گفت‌وگو با مجتبی میرطهماسب مهدی فخرزاده: خسرو آواز ایران رد پایی در سینما هم دارد. مخاطبان موسیقی سینما اثر ماندگار «دلشدگان» به کارگردانی علی حاتمی را به یاد دارند، اما به‌جز مستندهایی که بیشتر درباره زندگی او ساخته شده است، فیلم «شش قرن و شش سال» ساخته مجتبی میرطهماسب یکی از رد پاهای استادشجریان در حوزه سینما بود. مجتبی میرطهماسب، سینماگر و مستندساز ایرانی، با…

گفت‌وگو با شهرام اقبال زاده طیبه سلمانی: استاد شجریان را تنها نمی‌توان از منظر موسیقی تحلیل کرد. بی‌تردید او تأثیر فراوانی در دیگر حوزه‌ها داشته است و شخصیت او چندوجهی و چندساحتی است. شجریان در موسیقی، ادبیات، هنر، اجتماع و سیاست مطرح است و همین مطرح بودن در حوزه‌های مختلف از شجریان شخصیتی ویژه ساخته است. شهرام اقبال‌زاده، نویسنده و منتقد ادبی، با ما از…

هادی خانیکی مرگ استاد محمدرضا شجریان -که به تعبیر سپهری با تمام افق‌های باز نسبت داشت- همانند زندگی‌اش او را در مرکز توجه جامعه ایرانی، فارسی‌زبانان، اعضای حوزه تمدن ایرانی و حتی بخش‌های قابل‌اعتنایی از هنرشناسان جهان قرار داد. شجریان خوشبختانه این اقبال را داشت که در دوران حضور و غیاب مادی خود با یک نسبت نزدیک به هم موردتوجه اهالی فرهنگ و هنر، جامعه…

گفت‌وگو با علی مرادخانی سرویس اجتماعی: نه‌فقط موسیقی، بلکه کل حوزه هنر از اواخر دهه ۵۰ به مدت یک دهه دچار انسداد شد. سال‌هایی که هرچند در موسیقی آثار ارزشمندی عرضه می‌شد، اما گویی نزاعی مستمر بین جامعه موسیقی و ساختار حاکم وجود داشت. با پایان جنگ، فشارها کاهش یافت و فضا برای موسیقی تا حدودی باز شد. شاید یکی از مهم‌ترین چهره‌های این دوره…

گفت‌وگو با حسام‌الدین سراج انسیه ابراهیمی: جایگاه اجتماعی و هنری شجریان تنها مرهون مهارت نبوغ‌آمیز او در موسیقی نیست. حسام‌الدین سراج معتقد است ویژگی‌هایی در منش و رفتار اجتماعی شجریان چنین جایگاهی را به او بخشیده است. با این شاگرد دیروز شجریان و استاد امروز موسیقی ایران درباره ویژگی‌های استاد شجریان و آینده موسیقی ایرانی پس از او به گفت‌وگو نشستیم.   شجریان در موسیقی…