اندیشه

خدا، امری ایمانی نه اثباتی

  کتاب گذار از دفاعیه گرایی؛ به‌سوی پدیدارشناسی متن در سال ۱۳۹۷ به کوشش فرامرز معتمدی دزفولی در انتشارات نقد فرهنگ منتشر شده است. گفتنی است قرار بود نام این کتاب الله و دنیای مدرن باشد که بعداً به نام فعلی تغییر یافت. این کتاب مجموعه مصاحبه‌های دزفولی با اندیشمندانی مانند عبدالعلی بازرگان، حبیب‌الله پیمان، تقی رحمانی، مقصود فراستخواه، محمد مجتهد شبستری، لطف‌الله میثمی، حسن…
بیشتر

فرافکنی و توجیه؛ دو بیماری اجتماعی بزرگ جامعه ما

  احمد کتابی   در مقالات گذشته، از انعکاس بسیار وسیع مفهوم فرافکنی در آثار منظوم و منثورِ سخنوران فارسی ـ‌از متقدمان گرفته تا متأخران‌ـ یاد شد. شایان ذکر است است که نگارنده، به دلیل التزام به عدمِ اطاله کلام و نیز با توجه به محدودیت صفحات نشریه، از ذکر بسیاری از شواهد مربوطه صرف‌نظر کرده و در این شماره به آخرین بخش بحث فرافکنی…
بیشتر

دین در جامعه پساسکولار

  پنج ایراد به تأملات هابرماس نقش دین و تأثیرات آن در گفتمان‌های اجتماعی، از مقولات جذاب در حوزه اندیشه بوده که در ساحت عملی نیز در پاسخ به پرسش‌های فراوانی راهگشاست. این موضوع در سلسله مقالاتی در نشریه چشم‌انداز ایران تا به ‌حال بررسی شده و زوایایی از آن روشن شده است. با انتشار مقالات پیشین، نقطه ابتدایی بحث دیدگاه هابرماس در باب دین…
بیشتر

دانش، بینش و منش دینی

  محمدباقر تلغری‌زاده   دانش، بینش و منش دینی سه مقوله مستقل و مجزا از هم‌اند که یکی پنداشتن آن‌ها می‌تواند موجب پیامدهای ناگوار و ویرانگر، هم در قلمرو فرد و هم در پهنه اجتماع گردد؛ البته اینکه گفته می‌شود این‌ها سه مقوله جدا از هم هستند  به معنای آن نیست که آن‌ها هیچ ارتباطی با هم ندارند، بلکه منظور این است که  لزوماً با…
بیشتر

از پدیدارشناسی نام الله به‌سوی متن اصلی

  کتاب گذر از دفاعیه گرایی؛ به‌سوی پدیدارشناسی متن در سال ۱۳۹۷ به کوشش فرامرز معتمد دزفولی در انتشارات نقد فرهنگ منتشر شده است. گفتنی است قرار بود نام این کتاب الله و دنیای مدرن باشد که بعداً به نام فعلی تغییر یافت. این کتاب مجموعه مصاحبه‌های معتمد دزفولی با اندیشمندانی مانند عبدالعلی بازرگان، حبیب‌الله پیمان، تقی رحمانی، مقصود فراستخواه، محمد مجتهد شبستری، لطف‌الله میثمی،…
بیشتر

بوستان فضل و ادب

مصطفی ایزدی نگاهی گذرا به آثار قلمی فضل‌الله صلواتی مردم فاضل و ادب‌دوست اصفهان بر آن‌اند در آستانه چهل‌ویکمین سالگرد انقلاب (در روز ۱۰ بهمن) نکوداشتی برای استاد فرهیخته، دکتر فضل‌الله صلواتی ترتیب دهند. چشم‌انداز ایران افتخار دارد مقاله تحقیقی مهندس مصطفی ایزدی درباره تألیفات ایشان را به همین مناسبت منتشر کند. دکتر صلواتی بیش از پنجاه سال مستمراً در تقویت دین و دردمندی نسبت…
بیشتر

فرهنگ خشونت و قرآن

  از صدام حسین تا نلسون ماندلا مهدی غنی در بحبوحه اعتراضات مردم نسبت به گران شدن بنزین، در صدا و سیما، آقای بهرام‌پور، به‌عنوان قرآن‌شناس، با استناد به آیه ۳۳ سوره مائده اعلام کردند قرآن دستور داده محارب را باید زجرکش کرد، دست و پایشان را در جهت عکس برید و یا در یک کشتی اسقاطی وسط دریا رها کرد تا بمیرند، بنابراین به…
بیشتر

فرافکنی و توجیه؛ دو بیماری اجتماعی بزرگ ما

  احمد کتابی ـ بخش چهارم نقد فرافکنی در آثار سخنوران فارسی ۱ـ۲ـ۱۹ـ پروین اعتصامی (۱۳۲۰ـ ۱۲۸۵ ش) در بین سروده‌های پروین اعتصامی، به‌ویژه در میان مناظره‌های بدیع او، شواهد متعددی حاکی از توجه عمیق و دقیق به موضوع فرافکنی و نفی و نقدِ آن مشاهده می‌شود که در سطور آینده تحت دو عنوان به بررسی و تحلیل آن‌ها پرداخته خواهد شد: ۱ـ نفی فرافکنی…
بیشتر

امین معلوف؛ آینده تاریک جهان و داستان ما مسلمان‌ها با غرب

   حمید نوحی در حال ترجمه آخرین کتاب امین معلوف، نویسنده مشهور و بزرگ لبنانی فرانسوی، هستم. از معلوف که مقیم فرانسه است و به این زبان قلم می‌زند تاکنون چند کتاب ازجمله سمرقند، روشنایی، صخره‌های تانیوس و … به فارسی ترجمه و منتشر شده است. وی همچنین برنده جایزه ادبی و عضو افتخاری آکادمی فرانسه است.[۱] در این کتاب به بهانه خاطرات دوران کودکی…
بیشتر

مروری بر اندیشه‌های علی عبدالرازق

  در گروه اندیشه تصمیم گرفتیم روی اندیشمندان عرب مکث کوتاه و تأمل‌برانگیزی کنیم تا از درس‌هایی که برای جامعه روشنفکری ما مفید است استفاده کنیم. در این شماره درباره اندیشه علی عبدالرازق با امیر رضایی گفت‌و‌گو می کنیم. نشر صمدیه کتاب نگرش‌ها و رهیافت‌های متفکران دینی عرب را به کوشش ایشان منتشر کرده است. آقای رضایی سخنرانی شما درباره علی عبدالرازق متفکر مصری موضوع…
بیشتر

پدیدارشناسی وحی

  کتاب گذر از دفاعیه‌گرایی؛ به‌سوی پدیدارشناسی متن در سال ۹۷ به‌کوشش فرامرز معتمد دزفولی در انتشارات نقد فرهنگ منتشر شده است. این کتاب مجموعه مصاحبه‌های ایشان با شخصیت‌هایی چون عبدالعلی بازرگان، حبیب‌الله پیمان، تقی رحمانی، مقصود فراستخواه و احسان شریعتی است. در شماره پیش، گزیده‌ای از صحبت‌های سارا شریعتی را خواندید و در این شماره گزیده‌ای از دیدگاه‌های تقی رحمانی در این کتاب را…
بیشتر

تفسیر ارزش‌گرا

  بازاندیشی درباره چندهمسری در قرآن حمید احراری روش‌های تفسیری مختلفی نسبت به متون دینی و به‌ویژه قرآن تا کنون معرفی شده است. در طبقه‌بندی کلاسیک، تفسیرها را گاه با انتساب به فرقه‌های مذهبی طبقه‌بندی می‌کنند: تفسیر سنی، شیعی، زیدی، صوفی و … و گاهی به‌لحاظ منابع: تفسیر روایی، عقلی (کلامی)، قرآنی (قرآن به قرآن)؛ و گاه به‌لحاظ هدف یا رویکرد غالب مفسر: تفسیر فقهی،…
بیشتر