مقالات

سندی خالی از محتوا

  نگاهی به برخی از مشکلات بودجه‌ریزی کشور سمانه گلاب نیمه آذرماه امسال دولت برخلاف سال گذشته و این بار در موعد مقرر بودجه را تحویل مجلس شورای اسلامی داد تا با بررسی در کمیسیون‌های مختلف و تغییرات احتمالی پیش از پایان سال به تصویب برسد و دولت سال آینده را با برنامه مالی مشخص آغاز کند. آنچه در ادامه می‌آید شرحی کوتاه از بودجه…
بیشتر

آسیب‌شناسی رشد علمی در  ایران

گفت‌وگو با دکتر مهدی گلشنی از آنجا که نشریه چشم‌انداز ایران سیاسی-راهبردی است مسئله رشد موزون علمی دانشگاه‌های ایران را به‌عنوان مسئله‌ای راهبردی عنوان می‌کند، گاهی این موضوع جنبه سیاسی پیدا می‌کند و دولت‌های مختلف از آن بهره‌برداری می‌کنند. ما برآنیم تا فراتر از این جنجال‌های سیاسی به معیارهایی توجه کنیم که مؤلفه‌های رشد موزون علمی را نشان می‌دهد. از نظر شما این مؤلفه‌ها چه…
بیشتر

کاروان علمی ایران به کجا می‌رود؟

  رشد علمی دانشگاه‌های ایران در گفت‌وگو با دکتر مقصود فراستخواه موضوع بحث ما رشد علمی در سطح دانشگاه‌ها و معیار و محک آن است. اخیراً بعضی از مسئولان از رشد علمی سخن گفته‌اند و بر آن تأکید کرده‌اند؛ در عین حال گفته شده است که در سالیان اخیر رشد علمی در دانشگاه‌ها در مقایسه به سالیان گذشته کاهش پیدا کرده است. این نکته نیز…
بیشتر

کوبایی که من دیدم

  محمد برقعی چشم ­انداز ایران:  برای ارزیابی مسئولان کوبا باید به معیاری دست یافت که ذهن‌ها را به آن سامان نزدیک کند. به نظر می‌رسد برای نخست باید کوبای باتیستا را با کوبای پس از انقلاب و دوم کوبا را کشورهای امریکای لاتین با وضعیت مشابه مقایسه کرد. در کوبای باتیستا ۷۰ درصد اقتصاد در دست شرکت‌های امریکایی بود و چهار درصد زمین‌های آن…
بیشتر

بالندگی زیر تیغ

  نگاهی به موانع توسعه در کوبا مهدی فخرزاده مرگ فیدل کاسترو، که شاید بتوان او را آخرین حلقه انقلابیون دهه ۵۰ و ۶۰ میلادی نامید، موجی از نقد و بررسی درباره نظام کوبا را برانگیخت. نقدهایی که گاهی چندان منصفانه به‌نظر نمی‌رسید یا در بسیاری موارد یک‌سویه بود. جدی‌ترین نقدی که به ساختار کوبا وجود داشت این بود که چرا کوبا دموکراتیک نشد و…
بیشتر

مقایسه تحلیلی بردگی کهن و بردگی در جهان مدرن

  امیرحسین نوربخش (پژوهشگر دکترای حقوق عمومی) ـ محمود شفیعی (دانشجوی دانشگاه علوم قضایی تهران) مقدمه: مدرنیزاسیون، پیشرفت، ترقی، تکنولوژی و در یک معنی «جهان اولی»؛ تمامشان رؤیاهایی دست‌یافتنی است که باید غرامت و هزینه سنگینی در قبالش پرداخت کرد؛ که کمترین آن نیست‌شدن زیر یوغ و سلطه اربابان است، حالتی که در تمام اعصار بدان «بردگی» می‌گویند. پیرامون موضوع «بردگی»، کتاب‌ها و مقاله‌های بسیاری…
بیشتر

معمار کعبه ایمان خویش باش

  بررسی بسط تجربه ابراهیمی در قرائت دکتر شریعتی ابوطالب آدینه‌وند   ابراهیم، در خوانش دکتر شریعتی، بانی و مؤسس جنبش اصلاح پس از هبوط انسان است؛ البته پیش از ابراهیم نیز در تلقی دینی، انبیا و مصلحانی بوده‌اند. انسانی که پس از هبوط به علت شکل بستگی مناسبات ظالمانه و تغلب در بستر تاریخ و زندگی انسان‌ها در چنبره طبقات و تبعیض جنسیتی و…
بیشتر

ملت ابراهیم

لطف‌الله میثمی بخش دوم در صدمین شماره چشم‌انداز ایران بخش اول سخنرانی لطف‌الله میثمی در رمضان ۱۳۹۵ درباره ویژگی‌های حضرت ابراهیم (ع) و ملت ابراهیم آمد؛ در آن شماره به مضامینی چون الگوبودن حضرت ابراهیم (ص)، مفهوم «من دونه الله» و تمایز عبارت و پرستش پرداخته شد. در ادامه بخش دوم این سخنرانی تقدیم می‌شود: در بخش نخست این بحث به آیه ۱۳۵ سوره بقره…
بیشتر

نقش ابراهیم در گسست دورانی از ناآگاهی به آگاهی

  حبیب‌الله پیمان ویژگی‌های قیام ابراهیم در روشنایی آگاهی از شرایط جغرافیایی تاریخی و دورانی آن رخداد بهتر درک می‌شود. دورانی محوری که حدود دو هزار سال پیش از میلاد آغاز می‌شود و یک مشخصه آن ظهور تقریباً هم‌زمان انبیای بزرگ توحیدی است که با روشنگری‌های خود روند گسست از فرهنگ عصر شکار و امپراتوری ضمیر ناآگاه و غلبه آگاهی را تسریع کردند. پیشینه تاریخی…
بیشتر

دین، عامل خشونت یا راه رهایی از آن؟

  کلیشه «اسلام، دین خشونت» نیازمند بازبینی از منظری جامعه‌شناختی است   سارا شریعتی   آنچه در ادامه می‌آید متن پیراسته سخنرانی دکتر سارا شریعتی، عضو هیئت‌علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تهران، است که به موضوع نسبت دین و خشونت پرداخته‌اند. ایشان تأکید دارد که از منظری اجتماعی و نه الهیاتی و فلسفی به این نسبت می‌پردازند و کاستی بسیاری از مباحثی که به نسبت مذکور…
بیشتر

نسبت پیچیده و پرمیانجی اندیشه دینی و معارف انسانی

  گفت‌وگو با حسن محدثی گیلوایی   تصریح هابرماس به شکل‌گیری پاره‌ای از مهم‌ترین ایده‌ها و مفاهیم تفکر مدرن بر مبنای آموزه‌ها و اندیشه‌های سنت دینی، آیا مؤید بسترآفرینی دین برای علم نیست؟ آیا نمی‌توان این رویکرد هابرماس را نوعی نزدیک‌شدن به ایدهدورکیم مبنی بر دینی‌بودن منشأ پاره‌ای از مهم‌ترین مقولات فکر در جوامع بشری به‌شمار آورد؟ اینکه دین از برخی جهات بستر مساعدی برای…
بیشتر

هابرماس و امکان امتناع علوم انسانی اسلامی

  پاسخ‌های شهریار شفقی به پرسش‌های مکتوب چشم‌انداز ایران مجله جدی و صادق شما پرسشی درباره ارتباط سخنان یورگن هابرماس (در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۵ به مناسبت قبول جایزه کلوگه) به مقوله «علوم انسانی اسلامی» پرسیده است. از این رو خود را مقید می‌دانم که نکاتی را درباره پرسش‌های مجله و سخنان هابرماس مطرح کنم، اما از آنجا که سخنان هابرماس را بهانه خوبی برای پرداختن…
بیشتر