مقالات

سایه تهدید بر مذاکرات هسته‌ای

  بخش سوم محمد احمدی   شطرنج چندوجهی مذاکرات هسته‌ای در وین در سایه چند تهدید قرار دارد: از یک‌سو ایران نگران است هرگونه توافق با امریکا به‌سادگی با تغییر دولت آن کشور زیر پا گذاشته شود، همان‌طور که برجام با اقدامات ترامپ تخریب شد. اختلاف‌نظر بر سر قرارداد اتمی در داخل هر دو کشور ایران و امریکا وجود دارد، اما جناح‌های داخلی ایران به…
بیشتر

نظم نوین بین‌الملل: فرصت‌ها و تهدیدها برای ایران

علی نظیف‌پور در سال ۲۰۱۶ استرالیا با فرانسه برای ساخت زیردریایی‌هایی با سوخت دیزلی قرارداد بسته بود، ولی اسکات موریسون، نخست‌وزیر استرالیا، تصمیم گرفت این قرارداد را لغو کند و به‌ جای آن از امریکا و بریتانیا زیردریایی‌هایی با سوخت هسته‌ای خریداری کند. او همراه با جو بایدن، رئیس جمهور امریکا و بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا، اعلام کرد این سه کشور یک اتحاد نظامی تشکیل…
بیشتر

افغانستان به کجا می‌رود؟

  گفت‌وگو با پیرمحمد ملازهی   چشم‌انداز ایران: با توجه به حاکم شدن طالبان در افغانستان، مقاومت زنان این سامان در برابر این پدیده از شگفتی‌های سال ۲۰۲۱ به شمار می‌رود. همچنان سؤالاتی وجود دارد که سویه افغانستان چیست و به کجا می‌رود. ایران و افغانستان نهصد کیلومتر مرز مشترک دارند و طبیعی است که نمی‌توانیم نسبت به تحولات مثبت و منفی آن سرزمین بی‌تفاوت باشیم.…
بیشتر

بی‌ثباتی و تداوم ‎ناپذیری دولت

  مناسبات بین دولت و جامعه از دوره قاجار تا پهلوی دوم علیرضا بی‌زبان   نوشتار حاضر بر این باور است که دولت‌ها یا نظام‌های سیاسی پیش و پس از انقلاب مشروطه تا انقلاب ۱۳۵۷ نتوانستند روند تضعیف تدریجی ساختار و قدرت عاملیت دولت را متوقف کنند و ظرفیت و توانمندی نهادی لازم برای تأسیس نظم یا ثبات سیاسی پایدار را ارتقا دهند. روندی که…
بیشتر

واکاوی «عصر زرین»

  اثرات متقابل اسلام و ایران در گفت‎‎گو با دکتر ابوالحسن فیّاض‌انوش امیرحسین ترکش‎دوز: اثرات متقابل ایران و اسلام از دیرباز مورد توجه اندیشمندان ایرانی بوده و همچنان این موضوع در مباحث تاریخی اهمیت خود را حفظ کرده است. ابوالحسن فیاض انوش، متولد ۱۳۴۸ در اصفهان است. وی دارای دکترای تاریخ با گرایش ایران پس از اسلام و عضو هیئت‎ علمی دانشگاه اصفهان است و…
بیشتر

طرح عدم کفایت رئیس‌جمهور

  خاطرات احمد غضنفرپور بخش چهاردهم   در شماره پیشین موضوع نوار حسن آیت و طرح آن‌ها برای برکناری بنی‌صدر و پیامدهای آن مطرح شد و آقای غضنفرپور تحت عنوان نقشه راه تدریجی سقوط بنی‌صدر مشاهدات خود را در مورد عوامل و زمینه‌های برکناری وی ذکر کردند. در این بخش که دنباله بخش پیشین است به مذاکرات مجلس شورای اسلامی در این رابطه پرداخته شده…
بیشتر

فضای انقلاب و مواضع شاپور بختیار

  نامه به آیت‌الله خمینی فرید دهدزی   پیشگفتار دورانی را سپری می‌کنیم که برخی مورخان، تاریخ ایران را از دریچه اکنون می‌نگرند. در این نگرش برخی خائن و برخی دیگر خادم قلمداد می‌شوند. به‌ویژه این نگرش در مورد انقلاب ایران بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد. نخست اینکه مردم ایران را در آن بزنگاه نادان و بی‌اطلاع جلوه می‌دهند. دوم اینکه این انقلاب را نه…
بیشتر

صدایی در سکوت خیابان

  گفت‌وگویی در چیستی و چگونگی مطالبات معلمان مهدی فخرزاده: یکی از علائم حیاتی هر جامعه صدادار بودن آن است. صدای جامعه می‌تواند از دهان جنبش‌های اجتماعی، اصناف و سازمان‌های اجتماعی یا سیاسی یا حتی ناجنبش‌ها بیرون آید. در ایران ساختار انواعی از اختلال در کارکرد را دارد که این اختلال کارکردی باعث ایجاد تنش بین دولت‌ها و جامعه می‌شود. اگر جامعه در چنین فضایی…
بیشتر

مباحثی درباره انرژی در ایران و جهان

محمد آقایی مطلبی در باب بحث جدید یارانه‌ای و توزیع عمومی سهمیه‌ای بنزین در این مورد ذکر چند مطلب حائز اهمیت است: منابع زیرزمینی نفت و گاز انفال بوده و زمانی که استخراج می‌گردند، اعم از آنچه به‌صورت فرآورده توزیع داخلی می‎شوند یا به‌صورت محصول صادر می شوند، منابع درآمدی آن دارایی نسل کنونی و بین‎نسلی بوده و برای حسن استفاده از این دارایی‌ها، درآمدهای…
بیشتر

سودای سود در میدان آموزش

  مهدی فخرزاده کلاس درس تعطیل شده بود. معلم کلاس به جبهه رفته بود و معلم جدیدی به‌صورت موقت جای او را گرفته بود. اولین روز حضور صرف ایجاد اقتدار معلم در بچه‌ها شد. بچه‌ها به خط شده بودند و معلم با صدای بلند سعی می‌کرد نظمی آهنین را در بچه‌ها حاکم کند: – از جلو… نظام… خبر…دار! به چپ، چپ… دستوری که بعدها موعد…
بیشتر

اصلاحات یا بازی با اصلاحات

  به بهانه بند حذف‎‌‌‌شده در لایحه بودجه ۱۴۰۱ سمانه گلاب   چند سالی است مسئله صندوق‎‌‌‌های بازنشستگی و بحرانی که گریبانگیر این صندوق‎‌‌‌ها، اعضای آن‎‌‌‌ها و درنهایت دولت شده موضوع بحث‎‌‌‌های متعدد در سطح کارشناسی و سیاست‎‌‌‌گذاری است. هرچند این بحران بیشتر از زاویه مالی بررسی ‎‌‌‌شده و کسری صندوق‎‌‌‌های بازنشستگی به‎‌‌‌عنوان چالش اصلی مطرح می‎‌‌‌شود، اما واقعیت این است که این بحران را…
بیشتر

چو دخلت نیست خرج آهسته‌تر کن

  محمدمهدی عسگری ده‌آبادی   چو دخلت نیست خرج آهسته‌تر کن که مــی‌گــویند مـلاحان سرودی اگر باران به کوهستان نبارد به سالی دجله گردد خشک رودی سعدی   بیست‌ویکم آذرماه امسال دولت پس از شش روز تأخیر لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ را تقدیم مجلس کرد. در لحظه نگارش این گزارش کلیات این لایحه در کمیسیون تلفیق مجلس نیز به تصویب رسیده و این لایحه به‌زودی…
بیشتر