مقالات

داء ظلم و دواء عدالت

بررسی مفهوم عدالت در عصر مشروطه گفت‌وگو با سمیه توحیدلو موضوع محوری ما در این گفت‌وگو، عدالت است. عدالت را روح مشروطه می‌دانند. یکی از خواسته‌های اصلی در دوران مشروطه تأسیس عدالت‌خانه است و خواسته دوم هم محدود کردن قدرت شاه که این هم به عدالت ختم می‌شود. به نظر شما چه اتفاقی در آن بازه زمانی افتاده که موضوع عدالت آن‌قدر پررنگ شده؟ ماجرای…
بیشتر

توهم توسعه

نقدی بر انگاره توسعه آمرانه گفت‌وگو با هاشم آقاجری مهدی فخرزاده: مشروطه طلیعه بروز سال‌ها تلاش مصلحان و منورالفکران دوران برای نوسازی جامعه ایران بود. قیامی گسترده با آرمان‌هایی بزرگ برای جامعه‌ای درگیر مصائب مختلف. هرچند این تلاش‌ها در بدو امر با رقم زدن حماسه‌هایی بزرگ کامیاب شد، اما این کامیابی در فرایند تحقق آرمان‌ها و ایجاد ثبات در جامعه تداوم نداشت. بی‌ثباتی جامعه هر…
بیشتر

اخلاق‌مداری و انسان‌دوستی در سرود‌ه‌های حکیم طوس

احمد کتابی #بخش_چهارم در مقاله گذشته از اهمیت و منزلتِ والای دادگرایی و دادپیشگی در نظر فردوسی، به‌اجمال، سخن رفت، اینک به ادامه این مبحث می‌پردازیم: ۱ ـ دادگری و دینداری در چندین جای شاهنامه، مقوله «داد» در کنارِ «یزدان‌پرستی» آمده و «عدالت‌پیشگی» و فریاد‌رسیِ درماندگان و احساس مسئولیت در برابرِ ناتوانان و ستمدیدگان کاری خداپسند و مطابق با آیین تلقی شده است: بباشیم بر…
بیشتر

محمد داراشکوه، شهید راه اندیشه

گذری بر حیاتِ علمی و شهادتِ محمد داراشکوه، فرزند شاه‌جهان امین یاری نوشته پیش‌رو شاهکارهای قلمی و شهادت داراشکوه را بر سبیلِ اجمال بیان می‌کند و نشان می‌دهد داراشکوه که بود و چه کارنامه درخشانی داشت. قدرتِ قلمی او انسان را متحیّر می‌سازد که با آن سن و سال نسبتاً اندک چه معجزاتی آفرید. آن شاهزاده اندیشمند با درخشش خویش در دیار هند، که به…
بیشتر

نقدی بر کتاب «اقتدارگرایی ایرانی در عهد پهلوی» محمود سریع‌القلم

مهدی جامی #بخش_اول دست نیافتن ایرانیان به وضعیت مطلوب، علی‌رغم سه خیزش مردمی در یکصد سال اخیر این پرسش را در ذهن نخبگان ایرانی برانگیخته که ریشه‌ها و علل بنیادی این مسئله را جست‌وجو کنند. محمود سریع‌القلم یکی از این نخبگان است که چند کتاب در این راستا منتشر کرده است. نوشته زیر نقدی است بر نظریات این استاد علوم سیاسی، با این امید که…
بیشتر

پیام اثرگذار وحی

لطف‌الله میثمی #بخش_دوم آنچه در پی می‌آید، بخش دوم از سخنرانی لطف‌الله میثمی در شهریور سال ۱۳۹۱ در جلسات قرآن ماهانه با موضوع «پیام اثرگذار وحی» است. گفتنی است در همان زمان نقدهایی به این دو سخنرانی شد که آقای میثمی نیز توضیحاتی داشته است و در نزد مجله موجود باشد. پاسخ به برخی از آن نقدها در ادامه این بخش خواهد آمد. ** در…
بیشتر

هژمونی‌طلبی دولت ترکیه و منافع ملی ایران

امنیت و مرز در گفت‌وگو با احسان هوشمند #بخش_چهارم احمد هاشمی: در شماره‌های پیشین در گفت‌وگو با احسان هوشمند به اهمیت مرزهای گسترده ایران با کشورهای همسایه پرداختیم و از فرصت‌های بالقوه‌ای که از دست رفته سخن گفتیم. در بخش چهارم این سلسله مباحث نگاهی داریم به اهمیت راهبردی کشور ترکیه. شاخص‌های اقتصادی ترکیه در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته و این کشور در حال…
بیشتر

این فصل دیگری است

بیگانگی میدان سیاست با فضای جامعه محسن گودرزی مقدمه نتایج نظرسنجی‌های انتخاباتی در این دوره یک یافته مهم و البته مغفول داشت؛ ساختار افکار عمومی از پیش شکل گرفته و سفت و سخت شده است. درحالی‌که در سطح نیروهای سیاسی تکاپوهایی –خواه به نفع مشارکت و خواه به نفع رأی ندادن- در جریان بود، ولی عموم مردم از پیش تکلیف خود را روشن کرده بودند.…
بیشتر

نگاهی به عملکرد انتخاباتی شورای نگهبان

گفت‌وگو با حسین انصاری‌راد به‌منظور احیا و اجرای بدون تنازل قانون اساسی، در جریان و پس از انتخابات ۱۴۰۰ مسائلی در مورد قانون و قانون‌گرایی برایمان به وجود آمده بود. از آنجا که جناب حجت‌الاسلام حسین انصاری‌راد در این باره جامعیت لازم را داشته‌اند از ایشان تقاضا کردیم که به پرسش‌های ما پاسخ گویند. *** اصل برائت مبانی شرعی و فقهی مسلم دارد، چرا شورای…
بیشتر
بدرالسادات مفیدی

گزارشی از روند انتخابات ۲۸ خرداد

در سیزدهمین انتخابات ریاست‌جمهوری و ششمین دوره انتخابات شوراها چه گذشت؟ بدرالسادات مفیدی انتخابات ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ را در قیاس با دوره‌های قبلی انتخابات می‌توان به لحاظ نقش فراقانونی نهادهای نظارتی و تمکین نهادهای اجرایی، آرایش سیاسی نیروهای اصلاح‌طلب و اصول‌گرا و نحوه رقابت آن‌ها با یکدیگر و نیز درصد مشارکت مردم، نقطه عطفی در تاریخ جمهوری اسلامی محسوب کرد. در گزارش پیش‌رو تلاش شده…
بیشتر

راه غلبه بر بحران از نهادهای نمایندگی اجتماعی می‌گذرد

کمال رضوی سیاست جامعه‌محور، دولت را هم به‌عنوان نهادی اجتماعی در نظر می‌گیرد. دولت پوشالی نیست و تنها از یک مرکز فرماندهی و عده‌ای مزدور تشکیل نشده است. میان دولت و ملت همپوشانی وجود دارد و افرادی هم وجود دارند که در دو نقش کارگزار و مخالف ظاهر می‌شوند. فساد دولتی ریشه در فساد اجتماعی دارد، سوءمدیریت دولتی بی‌سروسامانی اجتماعی است. دولت نمی‌تواند در زمانی…
بیشتر

انتخاب رئیس‌جمهور از ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰

لطف‌‌الله میثمی در این بازه هشت‌ساله تحولات راهبردی بسیاری رخ داده است که بررسی هریک مطلب مستقلی را می‌طلبد، اما بر آنم یک سیر طولی از آن ترسیم و سیر عرضی آن را به آینده واگذار کنم. یکی از ویژگی‌های انقلاب این بود که تمامی احزاب و گروه‌ها در معرض تحولات چشمگیری بودند و خود تشکیلات نظام هم از این ویژگی مستثنی نبود. نظام جمهوری…
بیشتر