تاریخ

تراژدی قانون‌گرایی

محاکمه قانونی شاه به جای براندازی مهدی غنی #بخش_چهارم واقعیتی که برای همه ما ایرانیان ملموس و آشکاراست، اگر نگویم بی‌توجهی، حداقل کم‌توجهی به قانون و مقررات و رواج فرهنگ قانون‌گریزی است. این مسئله  تنها به حکومتگران اختصاص ندارد، منتقدان و مخالفان هم چندان بها و ارزشی برای قانون و قانون‌گرایی قائل نیستند. هدف از این رشته نوشته این بود که با کالبدشکافی گذشته اثرات…
بیشتر

اسلام و ایران؛ تأملی در سقوط ساسانیان به دست اعراب

گفت‌وگو با ابوالحسن فیاض انوش امیرحسین ترکش‌دوز: ابوالحسن فیاض‌انوش در سال ۱۳۴۸ در اصفهان متولد شد و تحصیلات اولیه تا دوره کارشناسی تاریخ را در همین شهر به اتمام رساند. ایشان کارشناسی ارشد تاریخ را از دانشگاه تربیت مدرس و دکترای تاریخ (گرایش ایران اسلامی) را از دانشگاه شهید بهشتی دریافت کرده است. دکتر فیاض‌انوش در حال حاضر، دانشیار گروه تاریخ و ایران‌شناسی دانشگاه اصفهان…
بیشتر

کنفرانس گوادلوپ و چرخش قدرت‌ها

احمد غضنفرپور #بخش_هشتم شاید در بین نسل گذشته کمتر کسی باشد که نام گوادلوپ را نشنیده باشد. عده‌ای تصور می‌کنند کنفرانس گوادلوپ در آسمان بی‌ابر و در یک زمان چندروزه از ۴ تا ۷ ژانویه ۱۹۷۹ میلادی (۱۴ تا ۱۷ دی‌ماه ۱۳۵۷ شمسی) اتفاق افتاده و در همین مدت کوتاه، درباره رفتن یا نرفتن محمدرضا شاه تصمیم گرفته شده است، اما آنچه شواهد تاریخی به…
بیشتر

گلوله به‌جای قانون

تراژدی قانون‌گرایی مهدی غنی #بخش_سوم چنان‌که گفته شد، پس از پیروزی انقلاب مشروطه علاوه بر دربار و روحانیون مخالف مشروطه، برخی مشروطه‌خواهان نیز شاهد بی‌اعتنایی یا گریز از قانون یا دور زدن از طرف آن‌ها هستیم، اما از یاد نبریم در زمینه حاکم‌کردن قانون به‌جای اراده فردی و قدرت مطلقه تلاش‌های بسیاری شد و موفقیت‌هایی نیز کسب شد که باید آن را شناخت و ارج…
بیشتر

نگاهی به اسماعیلیه و دولت الموت

گفت‌وگو با مرادعلی توانا آقای مرادعلی توانا در ۱۶ مهر ۱۳۳۳ متولد شد و دیپلم ادبی را در سال ۱۳۵۲ گرفت. وی همان سال در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران پذیرفته شد و سال بعد با تغییر رشته به دانشکده حقوق رفت. سه واحد از درس او مانده بود که پیش از انقلاب فرهنگی آن را تمام کرد. توانا از سال ۱۳۶۰ در مدرسه مجتهدی مشغول…
بیشتر

سفر پُرماجرای بختیار به پاریس

احمد غضنفرپور #بخش_هفتم دیدار و سفر دکتر شاپور بختیار به پاریس مانند قبول نخست‌وزیری تک‌روانه‌اش، بسیار پُرماجرا بود. درباره این سفر و این دیدار اختلافات جدی و در عین حال تأمل‌برانگیزی وجود داشت، اما در یک مورد توافق داشتند و آن اینکه ایشان باید پیش از دیدار با امام، استعفای خود را به‌طورر شفاف و بدون حاشیه و به‌صورت علنی اعلام کند. در مورد نحوه…
بیشتر

انقلاب ایران چرا و چگونه؟

یکی از نیازهای جامعه ما درباره انقلاب سال ۵۷ دست‌یابی به شناختی واقعی از این رویداد مهم است. گرچه در این باره هر گروه و نهادی مطابق ذوق و نگرش خود دیدگاه‌هایی را مطرح کرده‌اند، اما دیدگاهی عالمانه و بی‌طرفانه که با روشی علمی به قضایا بنگرد کمتر دیده شده است. مدل تحقیق نیز خود مسئله مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد. یکی…
بیشتر
مهدی غنی

تراژدی قانون‌گرایی در ایران ما

مهدی غنی #بخش-دوم غریبه‌ای به نام قانون وقتی صحبت از قانون و قانون‌گرایی می‌شود، می‌گوییم ما ملتی هستیم که هشت سال پیش از جنگ جهانی اول، صاحب قانون اساسی و حکومت مشروطه شدیم. وقتی هم کسی می‌پرسد چرا همواره حکومت در ایران دیکتاتوری و استبدادی بوده و به جامعه‌ای قانون‌گرا نرسیدید، یک پاسخ این است که بله، نگذاشتند میوه انقلاب مشروطیت برسد. روس و انگلیس…
بیشتر

اقتصاد ایران در حاکمیت رضاشاه

گفت‌وگو با حسن سبحانی حسین ترکش‌دوز: حسن سبحانی در سال ۱۳۳۲ در دامغان متولد شد. دوره کارشناسی اقتصاد را در سال ۱۳۵۸ در دانشگاه ملی ایران (شهید بهشتی فعلی) به اتمام رساند. گواهینامه کارشناسی ارشد خود را در رشته مدرسی اقتصاد در سال ۱۳۶۵ از مدرسه تربیت مدرس (دانشگاه تربیت مدرس فعلی) دریافت کرد و در سال ۷۱ از دوره دکترای علوم اقتصادی در دانشگاه…
بیشتر

ورود سیاستمداران درون کشور به نوفل‌لوشاتو

خاطرات و تجربیات احمد غضنفرپور #بخش_ششم احمد غضنفرپور سفر و دیدار دکتر کریم سنجابی سفر آقای دکتر کریم سنجابی در مقام رهبر جبهه ملی ایران به پاریس با حاشیه‌هایی بسیار و در عین حال سرنوشت‌سازی همراه بود. برای روشن شدن زوایایی پنهان و آشکار این رویداد تاریخی ابتدا دیدگاه‌های۱ آقایان دکتر ابراهیم یزدی و دکتر ابوالحسن بنی‌صدر آورده می‌شود و در ادامه آنچه نگارنده از…
بیشتر

پرواز ملکوتی دو رقصنده

  محمدرضا دادی‌زاده محمدرضا دادی‌زاده در ۹ مهرماه سال ۱۳۲۵ در یک خانواده مذهبی در شهر تبریز دیده به جهان گشود. پدرش کلاهدوز و مادرش آموزگار بود. هر دو در محله اهراب به نیکنامی مشهور بودند. پدرش از طرفداران دکتر محمد مصدق بود. نویسنده از سن دوازده‌سالگی با نام مصدق آشنا می‌شود. در هفده‌سالگی همراه موسی خیابانی در قیام ۱۵ خرداد شرکت می‌کند. سپس در…
بیشتر

تراژدی قانون‌گرایی در ایران ما

مهدی غنی #بخش_اول     سرگذشت در برابر نارسایی‌‌ها و کاستی‌های جامعه، همواره این پرسش خودنمایی می‌کند که چرا ما این‌قدر قانون‌گریزیم؟ آیا این بی‌اعتنایی به قانون، اختصاص به حکومت دارد یا منتقدان حکومت هم به این بلیه دچارند؟ آیا روشنفکران که همواره با استبداد مخالف بوده‌اند و از آزادی و دموکراسی سخن می‌گویند به چه میزان قانون‌گرا هستند؟ روحانیون چه نگاه و برخوردی با…
بیشتر