مقالات

نگاهی به کردستان در روزهای نخست انقلاب

دولت بی‌ابزار و خلأ مطالعات قومی امنیت و مرز در گفت‌وگو با احسان هوشمند #بخش_شانزدهم در شماره پیشین نشریه چشم‌انداز ایران به مفهوم درهم‌تنیدگی ایرانیان پرداختیم. درباره زبان به‌طور علمی گفت‌وگو شد که بحث جدیدی محسوب می‌شود و اگر به‌خوبی تبیین شود مسئله اقوام هم حل خواهد شد. ازطرفی برخی افراد مباحثی چون فدرالیسم را مطرح می‌کنند که با شرایط پیچیده ایران سازگار نیست. موضوعات…
بیشتر

احترام به آرای مردم

لطف الله میثمی در پایان شهریور ۱۴۰۱، در پی حادثه دلخراش مرگ مهسا امینی، مردم ایران به‌ویژه زنان، جوانان و نوجوانان وارد مرحله جدیدی شدند. در این نوشته بر آنم تا بر اساس تجربه میدانی خود به روندهایی که به این واقعه منجر شد، اشاره‌ای داشته باشم که طبعاً نفی‌کننده تجربه و دیدگاه دیگر عزیزان نیست.     نخست: نظام تصمیم‌گیری زنده‌یاد مهندس علی اژئیان، از…
بیشتر

گذری بر گوشه‌نشینی هنر

آزاده توسلی در گشت‌وگذاری در محافل هنری به دنبال آن بودیم که بدانیم آیا اعتراضات ۱۴۰۱ در جامعه تأثیری بر فضای هنری داشته است یا خیر. از نقاشان مختلف در گالری‌های نقاشی به‌کرات این جمله را شنیدم که یخچال خانه خالی است، چه انتظاری داریم تابلوی نقاشی خریداری می‌شود؟ نقاشی که می‌گفت در ماه‌های اخیر فروش تابلوها پیش‌بینی‌ناپذیر شده و هزینه خرید وسایل، اجاره مغازه…
بیشتر

ادبیات و امر سیاسی

سعیده امین زاده آنچه در نگاهی آغازین و بسیار کلی می‌توان درباره‌ اعتراضات شش‌ماهه دوم سال ۱۴۰۱ گفت، موجی است که به شکلی تصاعدی به برانگیختن امواجی بزرگ و بزرگ‌تر و نهایتاً طوفانی انجامید؛ طوفانی که به نظرم خواهی‌نخواهی زندگی همگی ما را زیرورو کرد. برای چنین زیروروشدنی نمی‌توان خطوط و مرزهایی متقن و قطعی تعیین کرد و فی‌المثل گفت آن‌که پراگماتیست‌ بوده کمتر تأثیر…
بیشتر

شاهد بودن در روزگار قحطی کلمه

کاوه فولادی نسب چند ماه پیش در یادداشتی که در مجله‌ی «تجربه» منتشر کردم، از این گفتم که نه‌تنها ما نویسنده‌ها، که هیچ شهروند دیگری هم در این زمینه و زمانه نمی‌تواند سیاسی نباشد، که امروز زیست روزمره‌ی ما ایرانیان به امری سیاسی تبدیل شده است. آن یادداشت با این جمله‌ها شروع می‌شد: «بعضی‌ها می‌گویند «من سیاسی نیستم.» فرقی ندارد نویسنده باشند یا دندان‌پزشک یا…
بیشتر

ادبیات و تکانه‌های اجتماعی

آتوسا افشین نوید به گمانم هر داستانی مستقل از آنکه حال و هوای چه فضا و زمانی را تصویر می‌کند و ادعای چه نسبتی با واقعیت را دارد، همواره روح زمانه‌ی زایش خود را نیز حمل می‌کند. به تعبیری در دیدگاه من هر اثر داستانی دو قصه موازی را روایت می‌کند؛ قصه‌ای که نویسنده در ذهن پرورانده و قصه‌ای که بر نویسنده حین خلق اثر…
بیشتر

فکرکردن به شیوه‌های نوشتن وقایع بزرگ

حسین سناپور از انقلاب تاکنون کشور ما دچار وقایع بزرگی بوده است، چه خودِ انقلاب که تأثیرش بسیار عمیق بود، چه جنگ، چه درگیری‌های نظامی و غیرنظامی گروه‌های سیاسی، چه دوره‌هایی از انتخابات و چه اعتراضاتی که منجر به کشته‌شدن یا زخم‌هایی عمیق بر روح و روان مردم شده است. این اتفاق‌ها بسیار بوده‌اند و هیچ‌کدام شاید انعکاس درخوری در رمان‌های ما نداشته‌اند، و البته…
بیشتر

در باب روزگار سخت هنر و خرد

احمد هاشمی در این سکوت، حقیقت ما نهفته است. حقیقت تو و من.۱   به روزگار بی‌ایمانی چراغ‌ها، هرزگیِ تاریکی است که سایه می‌گستراند. سالن‌های تئاتر سوت‌وکور است و سینما کمر به خدمت ابتذال و لودگی بسته است. تابلوهای بی‌قواره شهر پرشده از شکلک‌های اطواری خواننده‌های تازه به بازار رسیده که باور کنیم همه‌چیز عادی است که نیست. هنرمندان با محدودیت‌های بسیاری مواجه‌اند که شرح…
بیشتر

حقایقی در مورد روز «نکبت»

بر اساس خاطرات شیر هور۱ عباس پورخصالیان توضیح مترجم: نوشته‌ای را که می‌خواهم تقدیم کنم، در هشتم ژوئن ۲۰۲۳ توسط دوستان فلسطینی، ازجمله توسط کشیش محترم مارتین برایدرت۲ برایم فرستاده شد. این ترجمه با اندکی تلخیص تقدیم می‌شود. در مورد سرنوشت مردم مظلوم فلسطین باید گفت یک ظلم مضاعف این است که با وارونه کردن حقایق توسط محافظه‌کاران اسرائیلی، گناه دربه‌دری مردم فلسطین را به…
بیشتر

برندگان و بازندگان توافق ایران و عربستان

محمد احمدی     فراز و نشیب یک دلباختگی در ۱۴ فوریه سال ۱۹۴۵ که اتفاقاً روز ولنتاین برای عشاق غربی به شمار می‌رود، دلباختگی درازمدت بین امریکا و حکومت سعودی در ملاقات فرانکلین روزولت، رئیس‌جمهور وقت، با عبدالعزیز ابن‌سعود، پادشاه وقت، بر عرشه یک ناو جنگی امریکایی منعقد شد و یکی از ارکان نظم جهانی پس از جنگ بین‌المللی دوم پایه‌ریزی گردید.۱ این ملاقات در…
بیشتر

مناظره قلمی دکتر مصدق با محمدرضا پهلوی

فرید اسدی دهدزی  #بخش_اول دامنه اختلافات محمدرضاشاه پهلوی با دکتر مصدق را به‌خوبی می‌توان در نوشتار و گفتار آنان دریافت، اما به‌طور منسجم و مشخص، هر دو نفر کتابی را دست‌مایه نقدهای خود کرده‌اند. محمدرضا پهلوی کتابی را با نام «مأموریت برای وطنم» در اواخر دهه ۱۳۳۰ منتشر کرد. خود او گفته این کتاب را بین سه سال ۱۳۳۷ – ۱۳۳۹ نگاشته است. فصل پنجم…
بیشتر

بینش و شیوه روزنامه‌نگاری دکتر سید حسین فاطمی

احمد شعبانی در این مقاله سعی شده با مرور برخی متون و مواد مکتوب در دسترس به بینش و آرای دکتر حسین فاطمی از لابه‌لای نوشته‌ها مراجعه شود تا تفکر آن رادمرد بزرگ نهضت ملی ایران در خاطره‌ها تجدید شود و رویکرد حرفه‌ای وی با داشته‌های علمی در معرض آرای عمومی قرار گیرد. تیر و مرداد امسال، هفتادوچهارمین سال انتشار روزنامه باختر امروز دکتر فاطمی…
بیشتر