جامعه

هر کسی را بهر کاری ساختند

  نگاهی به حضور طلاب و مداحان در مدارس شیلا قاسمخانی ضرب‌المثلی داریم که می‌گوید: «همه‌ چیزش به نوا نوبت انگشتر پا». شرح ‌حال آموزش و پرورش ماست که هر سال با تصمیم‌های سطحی و غیرواقع‌بینانه تن رنجورش را نحیف‌تر می‌کند. تنی که کسانی چون توران میرهادی برای بالیدنش شیره جان افشردند. اکنون وزیر آموزش و پرورش در تصمیمی اعلام کردند که قرار است طلاب…
بیشتر

قاب‌های دردناک تنانه

  چهار تصویر از کارگران جنسی در ایران مهدی فخرزاده تصویر چهارم: واقعیتی فراتر از آمار «پشتم خالی است. می‌گویم الآن دست بکشم، ولی نه شوهر دارم، دوتا بچه دارم هزینه‌اش با من است، خودم را ول می‌کنم. به پنج نفر از دوستانم که سالم‎تر بودند گفتم بیایید با هم یک آرایشگاه بزنیم… ولی پشت نداریم. فکر می‌کنم اگر رها کنم زمین می‌خورم…» (برگرفته از…
بیشتر

نتایج یک پیمایش اجتماعی

  گفت‎وگو با حسن رفیعی سرویس اجتماعی: انحراف از نُرم‌های جامعه، همزاد جوامع بشری است، اما در دوران مدرن این پدیده با دستکاری‌های ساختار قدرت در مناسبات اجتماعی و ظهور شهرها و طبقاتی‌تر شدن جوامع بیشتر شده است. حکومت‌ها برای کنترل این پدیده نیاز به سیاست دارند و برای سیاست‌گذاری نیاز به پیمایش. سیاست‌گذاری در ایران چالش‌های بسیاری با خود دارد و در موارد بسیاری…
بیشتر

ساز ناکوک

  نقدی بر سیاست‎های اجتماعی در ایران گفت‌وگو با میرطاهر موسوی مهدی فخرزاده: جامعه ایران با چالش‌های اجتماعی بسیاری مواجه است. سال‌هاست کارشناسان مشکلات را گوشزد می‌کنند، اما دولت‌ها معمولاً رویکرد موقتی و از جنس مُسکن را بیشتر می‌پسندند. چنین رویکردی منجر به پیامدهایی شده که گاهی ضد اهداف سیاست‌گذار بوده است. میرطاهر موسوی، جامعه‌شناس، در گفت‌وگو با چشم‌انداز ایران نقدهای بنیادینی بر روند سیاست‌گذاری…
بیشتر

زیر مهمیز سیاست

  بررسی سیاست‌های اجتماعی در ایران سرویس اجتماعی آسیب، همزاد جوامع بشری است. در تمام اشکال زندگی انسان، ارزش‌هایی به‌عنوان ارزش حاکم شکل گرفته است. هرچه این ارزش‌ها ماهیت طبقاتی بیشتری به زندگی انسان‌ها داده، شورش اقلیت بر ارزش‌ها را به دنبال داشته است. از این‌رو شاید بتوان گفت با توجه به خشونت و نابرابری‌ای که در ذات شهرهای مدرن هست، این شهرها همواره درگیر…
بیشتر

از اجتهاد تا اشتغال در دوره پهلوی دوم

  فهرست اسامی مجتهدینی که اجازه اجتهاد  آن‌ها  در کمیسیون اجتهاد و افتاء شورای‌عالی فرهنگ تأیید شد رحیم روح‌بخش مقدمه در این مقاله فعالیت‌های یکی از کمیسیون‌های شورای‌عالی فرهنگ (۱۳۴۶-۱۳۱۷) یعنی نقش و عملکرد «کمیسیون اجتهاد و افتاء» مورد بررسی قرار گرفته است. بازکاوی جایگاه و فعالیت‌های این کمیسیون مستلزم طرح یک مقدمه درباره تاریخچه شورای‌عالی معارف/فرهنگ/آموزش و پرورش و فعالیت‌های آن در ساختار کلی…
بیشتر

مهاجرت دانشجویی:  ورودی‎ها و خروجی‌ها

  مسعود عامل سخی پدیده مهاجرت یکی از ابتدایی‌ترین موضوعات در جامعه بشری بوده است. اگر مهاجرت نمی‌بود، نژاد آریایی در ایران و هند و اروپا هم نمی‌بود. پس در نگاه اول مهاجرت به‌خودی‌خود قابل ارزش‌گذاری نیست که بخواهیم آن را خوب یا بد بدانیم و مهاجران را خوب یا بد بنامیم. دلایل مختلفی برای پدیده مهاجرت وجود دارد که باعث می‌شود کشوری بیشتر نقش…
بیشتر

پاسداشت فریاد

  نگاهی نتیجه‌گرایانه به برخورد امنیتی با جریان معلمان شیلا قاسمخانی جنبش‌های اجتماعی با تاریخچه‌ای پربار راهی برای فرستادن پیام قشری از مردم به کسانی است که در مسند قدرت‌اند و وظیفه‌ای جز خدمت به مردم و اعتلای جامعه ندارند. جنبش معلمان شاید آخرین سنگر مقاومت جامعه مدنی برای ایجاد گفت‌وگو بر سر مطالبات خود با ساختار قدرت باشد. این جنبش از دل طبقات مختلف…
بیشتر
خشت كج در بنای آموزش

خشت کج در بنای آموزش

مهدی فخرزاده «از جلو نظام» – صدای بلندگوی خانم ناظم لابه‎لای بوق ماشین‎های پشت چراغ ‎قرمز گم می‎شوند. همان‎طور که پشت چراغ ایستاده‎ام، نگاهم از لای در نیمه ‎باز مدرسه به صف بچه‎ها می‎افتد که توی هم می‎لولند و با دستور نظامی بعدی خانم ناظم، باید خبردار بایستند تا باقی مراسم صبحگاه اجرا شود. شاید این تشابه زیاد بین مدرسه و پادگان نظامی برگرفته از…
بیشتر
پدیده زن سالمند تنها

پدیده زن سالمند تنها؛ چالش کنونی و بحران آینده

  پیامدهای اجتماعی اقتصادی زندگی تنهازیستی زنان سالمند گزیده‌ای از یک پژوهش میرطاهر موسوی۱   موضوع تنهازیستی زنان سالمند ازجمله مسائل اجتماعی مهم است که در مسیر توجه جامعه‎شناسان و جمعیت‎شناسان و همچنین برنامه‌ریزان اجتماعی است. وجود حدود یک میلیون نفر زن سالمند تنها در ایران که در بازه زمانی ۱۴۳۰ به بیش از ۳ برابر افزایش خواهد یافت موضوع قابل‌توجهی است که با تغییر…
بیشتر

نکاتی چند درباره تأثیر موسیقی بر سامانه مغز و اعصاب انسان(رویکرد فوروپسیکولوژی)

  حسن عشایری فوروپسیکولوژی (عصب روا‎ن‎شناسی) شاخه‌ای از علوم اعصاب است که رابطه ساختار (مغز) و رفتار و کارکردهای ذهن را بررسی می‌کند. پدیده‌های زندگی انسان با علم، فلسفه، هنر و دین تفسیر می‌شوند. رویکرد علوم کشف ارتباطات نسبتاً پایدار عالم هستی است. ادیان با تکاملی آیینی در جست‌وجوی معنای وجود و زندگی انسان‌اند. فلسفه علمی تفسیر رویدادها، دانش و بینش را به عهده دارد.…
بیشتر

دیالکتیک هنر

  گفت‌وگو با احسان عبدی‌پور مهدی فخرزاده: شاید در جهان پرآشوب ما، هنر و ادبیات مفری برای انسان مدرن باشند. شاید هنر و ادبیات بتوانند در دنیایی که «امید» روزبه‌روز دارد به سمت انحلال می‌رود و توهم و یأس جانشینش می‌شود منبع امید باشد. هرچه باشد، هنر و ادبیات نمی‌توانند از جامعه جدا باشند و نسبت به آن بی‌تفاوت باشند. هنر به قول سارتر به…
بیشتر