خدا در برابر قانون و مردم #بخش_ششم مهدی غنی برخی چنین تصور می‌کنند قانون اساسی مشروطه الگوی حکومتی غیرمذهبی بود. همچنین کم نیستند کسانی که گمان می‌کنند رژیم پهلوی ضد خدا و مخالف مناسک و مراسم مذهبی بوده و از همین رو در سال ۱۳۵۷ مردم حکومتی مذهبی را بر سر کار آوردند. نوشته پیش‌رو این باور را به چالش کشیده و بر این مدعاست…

گفت‌وگو با محمد ترکمان #بخش_دوم محمد ترکمان ازجمله پژوهشگران تاریخ معاصر ایران است که اغلب پژوهش‌هایش برخاسته از دغدغه‌های درونی و نیازهای زمانه‌اش بود. در بخش اول او از فعالیت‌های دوران دبیرستان و نوجوانی خویش گفت و فضای مجامع مذهبی دهه ۴۰ را ترسیم کرد. در این بخش او از فضای سیاسی ایرانیان مقیم فرانسه در دهه ۵۰ و اوایل انقلاب سخن گفته است. دیدن…

گفت‌وگو با علی شکوری حسین ترکش‌دوز: مفهوم رفاه و سیاست رفاهی در دهه‌های اخیر دستخوش تحول معناییِ چشمگیری شده است. اگر پیش از این، سیاست رفاهی صرفاً ناظر به بازسازی نیروی کار و ارائه خدماتی همچون تأمین اجتماعی، بهداشت و درمان، آموزش، مسکن و مددکاری اجتماعی بود، امروزه این مفهوم تقریباً معادل سعادت و بهزیستی شهروندان در عام‌ترین معنای کلمه است. شاید از جهاتی این…

احمد غضنفرپور #بخش_دهم در شماره‌های گذشته مشاهدات احمد غنضفرپور را از ابتدای ورود امام خمینی به پاریس خواندید؛ اکنون به نقطه پایان حوادث پاریس و نوفل‌لوشاتو می‌رسیم. پرواز هواپیمای امام خمینی و همراهان به ایران که «پرواز انقلاب» نام گرفت، نقطه عطف مهمی بود که نظام جدید را پایه‌گذاری کرد. مشاهدات مستقیم ایشان همراه سایر شاهدان می‌تواند فضای آن زمان را برای نسلی که حضور…

خاطرات احمد غضنفرپور #بخش_نهم زمانی که موضوع سازمان‌دهی در نوفل‌لوشاتو در دستور کار قرار گرفت و اولویت پیدا کرد، همه گروه‌ها و شخصیت‌ها به‌طور خودجوش وارد میدان شدند و به تکاپو افتادند. هرکدام به‌نوبه خود هرچه در توان داشتند با کمال شوق و اشتیاق در میان گذاشتند. در آن شرایط پُرخطر که کشور از سویی در آتش انفجار و اختلاف و جنگ می‌سوخت و سوی…

نگاهی به کتاب «در دفاع از خلیل ملکی» نوشته کمال قائمی هما. ف دفاعیات بخش مهمی از میراث نسلی است که با انقلاب به نوعی پیوند داشت. نیروهای سیاسی معمولاً سعی می‌کردند در چارچوب «دفاعیات» چکیده نظرات خود را بگویند. بخش بزرگی از دفاعیات برجامانده از انقلابیون در آن سال‌ها، حاوی محتوای رادیکال و برانداز نظام مستقر است، اما دفاعیات خلیل ملکی مختصات متفاوتی دارد.…

حسین رفیعی مقدمه مدتی است مذاکرات شورای انقلاب به‌تدریج منتشر می‌شود و در سایت‌ها در دسترس است. متأسفانه این مذاکرات در آن زمان ضبط نشده و توسط آقایان دکتر عباس شیبانی و بعدها مهندس بازرگان تندنویسی شده‌اند. به همین دلیل کامل و منقّح نیستند و در خیلی از موارد جمله ناقص رها شده است. با وجود این، اطلاعات بسیار مفیدی از فضای مذاکرات و نظرات…

قانون‌گرایی و اسلام‌گرایی مهدی غنی #بخش_پنجم این رشته نوشته‌هایی که از زاویه قانون‌گرایی روند گذشته را بازنگری می‌کند، نه در پی نقد و تخطئه تلاش‌های گذشتگان است و نه در صدد افسوس و حسرت که کاش چه می‌کردیم و چه نکردیم. شاید مهم‌ترین انگیزه و نتیجه این باشد که گذشته را تکرار نکنیم. فرصت‌های از دست رفته را بشناسیم و دیگر فرصت‌سوزی نکنیم. هزینه‌های گزاف…

گفت‌وگو با محمد ترکمان #بخش_اول آقای محمد ترکمان ازجمله تاریخ‌پژوهانی هستند که هر زمان متناسب با شرایط خاص سیاسی اجتماعی و ضرورت‌های زمانه  کوشیده‌اند هم‌وطنان را با تجربیات گذشته آشنا کنند. بسیاری از آثار ایشان روایت‌های تاریخی رسمی و رایج را به چالش کشیده‌اند و از زاویه دیگری وقایع تاریخی معاصر را بازشناسی کرده‌اند و روزنه‌ای به بخش‌های مبهم و تاریک تاریخ گشوده‌اند. در گفت‌وگوی…

گفت‌وگو با علی مرادی مراغه‌ای حسین ترکش‌دوز: آیا می‌توان میان تاریخ واقعی و تاریخ بازنمایی‌شده فرقی قائل شد؟ آیا میانِ روایت تاریخ برای نزدیک شدن به واقعیت رخ‌داده و بازسازیِ عناصری از آن در قالب گفتارهایی با هدفِ توجیه گذشته یا برای توجیه موقعیت سیاسی فعلیِ خود، تفاوتِ ممکن و معنی‌داری وجود دارد؟ اگر آری، این تفاوت را در قالب کدام ویژگی‌ها می‌توان بیان کرد؟…

عباس نعیمی جورشری مقدمه آذرماه ۱۳۹۸ مقارن با نودوهشتمین سالروز پایان جنبش جنگل، چند مطلب در باب کوچک خان نگارش یافت و در فضای مجازی منتشر گردید که بر ادعای تجزیه‌طلبی متمرکز بود. در رأس آن‌ها آقای حسین دهباشی قرار داشت که طی چند پست در صفحه رسمی اینستاگرامش، کوچک خان را فردی تجزیه‌طلب نامید. نگارنده از وی خواست تا مدعای خویش را در چارچوب…

گفت‏ وگو با صالح طباطبایی حسین ترکش‌دوز: صالح طباطبایی دوره کارشناسی فیزیک کاربردی را در دانشگاه صنعتی شریف و کارشناسی ارشد علوم شناختی را در دانشگاه شهید بهشتی گذراند و تحصیلات خود را در مقطع دکتری علوم شناختی- زبان‌شناسی شناختی در دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد. آثار مکتوب ایشان عمدتاً در حوزه‌های هنرپژوهی، نقد ادبی، تاریخ علم و تاریخ ایران و اسلام بوده است. ازجمله…