اندیشه

نگاهی به سیر آرا و افکار شادروان داود فیرحی

محبوبیت دکتر فیرحی در محیط‎های علمی صرفاً به خاطر دانشش نبود. خصیصه بارز او سعه ‎صدرش بود. فیرحی سر کلاس به همه امکان می‎داد که نظرشان را بیان کنند و با تکیه بر خصلت گفت‎وگویی اندیشه، مروج مدارا بر مدار دین بود. برای شناخت سیر تفکر دکتر داود فیرحی به سراغ دو تن از چهره ‎های دانشگاهی رفتیم. دکتر محمدجواد غلامرضاکاشی و دکتر ابوالفضل دلاوری…
بیشتر

دموکراسی انجمنی: مدافع حاکمیت ملی، مانع خودکامگی

  مهدی جامی آقای مهدی جامی۱، از نویسندگان نشریه چشم‌انداز ایران، اخیراً کتابی تألیف کرده‌اند به نام دموکراسی انجمنی یا نظام خادمان محلی که در آن سعی دارد از گرته‌برداری و شماتیزم پرهیز کرده و با الهام از فرهنگ ملی ایران به‌ویژه زنده‌یاد دکتر شریعتی حکمرانی مناسبی را ادامه دهد. چشم‌انداز ایران در این شماره به معرفی این کتاب پرداخته است.   ۱. اندیشه کانون‌های…
بیشتر

راهی که رفته‌ایم

  مهدی غنی   سال ۱۳۵۴ یک نقطه عطف در مبارزات ملی و آزادیخواهانه ایرانیان بود که کمتر از آن تجربه آموخته‌ایم. قبل از آن دو سازمان چریکی مجاهدین خلق و فدائیان خلق مبارزات قهرآمیز علیه رژیم حاکم را رهبری می‌کردند. چریک‌های فدایی با اعتقاد به مارکسیسم-لنینیسم هژمونی گروه‌های کمونیستی را بر عهده داشتند. مجاهدین خلق هم جریان مذهبی را نمایندگی می‌کرد. رهبران و اعضای…
بیشتر

تحلیلی کوتاه از جریان فکر دینی

  حمید وحید دستجردی حمید وحید دستجردی متولد ۱۳۳۸ و فارغ‌التحصیل دکترا از مدرسه اقتصادی لندن۱ و پروفسور فلسفه تحلیلی در پژوهشگاه دانش‌های بنیادی فیزیک و ریاضیات از سال ۱۹۸۸ تاکنون است. وی یکی از برگزیدگان دومین دوره جایزه علمی علامه طباطبایی بنیاد نخبگان در سال ۱۳۹۱ است. اکثر پژوهش‌های نام‌برده در کتاب‌ها و مجلات به زبان انگلیسی و فارسی منتشر شده است. وی در…
بیشتر

بحثی پیرامون حکومت‌ها و دخالت‌های دین در سیاست

  اسماعیل روحانی در این مقاله آقای اسماعیل روحانی به آسیب‌ها و آفت‌های حکومت دینی اشاره کرده‌اند، اما باید توجه کرد گرچه سرانجام حکومت‌های دینی به استبداد و اختناق کشیده شده، اما حکومت‌های غیردینی و سکولار هم اغلب در طول تاریخ سرنوشتی جز این نداشتند. کم نیست حکومت‌های غیردینی که دیکتاتور یا فاشیست بوده‌اند؛ بنابراین تنها «دین» عامل استبداد نیست. به قول مرحوم کواکبی هر…
بیشتر

همسایه شیطنت نکن!

  محسن خلیلی چکیده افغانستان و ایران دارای گذشته‌اند، اما پیشینه و گذشته دو کشور روزگار کنونی‌شان را دچار دل‌نگرانی و بدگمانی کرده است. در دوران جدید میان ایران و افغانستان رابطه برقرار بوده است، ولی پیوند نه. از میان زمینه‌هایی که می‌تواند رابطه و تماس میان دو کشور (آن ‌هم دو همسایه همزبان هم‎کیش) را به پیوند و دل‌بستگی تبدیل کند، تاریخ است و…
بیشتر

مرثیه‌ای برای سرزمین روشنایی

نگاهی به کتاب «تمدن‌ها در حال غرق شدن»؛ نوشته امین معلوف طیبه سلمانی امین معلوف، نویسنده لبنانی-فرانسوی عبارت «سرزمین روشنایی» را برای سرزمین‌های ساحل شرقی دریای مدیترانه به کار می‌برد؛ جایی که خورشید از آنجا طلوع می‌کند. امین معلوف در این کتاب به بهانه خاطرات دوران کودکی و روایات پیشینیان با نثری شیرین و روان نگرانی خود را از بحران کنونی که تمام زیست‌کره را…
بیشتر

موارد تجویزِ توسل به جنگ از نظر حکیم طوس

احمد کتابی #بخش_پایانی چنان‌که پیش از این یادآور شدیم، فردوسی اقدامِ به جنگ را تنها در مواردی محدود و مشخص و تحت شرایط و قیودی معین مجاز می‌داند. اکنون هنگام آن است که به احصا و بررسی این موارد و شرایط پرداخته شود: ۱- موارد مشروعیت جنگ ۱-۱-دفاع از کیان و دفع دشمن اندیشه حفظ وطن و دغدغه صیانت از سرزمین آبا و اجدادی در…
بیشتر

الهیات زرتشتی در گذر تاریخ

  گفت‌وگو با صالح طباطبایی امیرحسین ترکش‌دوز: تحلیل تاریخ ایران بدون تحلیل اندیشه‌ها و باورهای ایرانیان میسر نیست. الهیات زرتشتی ازجمله همین اندیشه‌ها و باورهاست که در مقطعی از تاریخ پرفرازونشیب ایران، سامان‌بخش زندگی جماعتی از ایرانیان بوده است. درباره  بنیادهای الهیات یا به تعبیر بهتر خدانگری زرتشتی از دیرباز پرسش‌هایی مطرح بوده است و دانشوران و پژوهندگانی با دیدگاه‌های مختلف ی، پژوهنده تاریخ ایران…
بیشتر

وحی در بطن هستی و متن زندگی

سید محمدباقر تلغری‌زاده پدیده وحی از همان آغاز ظهور اسلام به‌عنوان مسئله و موضوع مرکزی قرآن میان محمد (ص) به‌عنوان گیرنده و حامل وحی و مشرکان در مقام منکران رسالت او مناقشه‌برانگیز بوده است. از آن پس نیز در درازای تاریخ هزاروچهارصدساله اسلام، به‌ویژه در دهه‌های اخیر مورد بحث و گفت‌وگوی متفکران و روشنفکران قرار گرفته است، اما اگر مشرکان خداوند را در فرستادن وحی…
بیشتر

اقتدارگرایی ایرانی؛ کتابی برای هیچ‌کس

مهدی جامی #بخش_دوم *** دولت-ملت و مسئله شهروندی اگر مؤلف در باب «قرارداد اجتماعی» بحث مستقلی ندارد و تقریباً آن را بدیهی می‌گیرد، درباره پایه دیگر مباحث خود؛ یعنی «دولت-ملت» هم بحثی در کتاب نمی‌بینیم؛ بنابراین، نه از دعواها و کشاکش دولت و ملت بر سر اختیارات و حدود هرکدام چیزی در کتاب آمده است و نه درباره تحول جمعیتی و جمعیت‌شناختی ملت ایران تا…
بیشتر

طوفان در عین آرامش و صبر

در حاشیه نکوداشت استاد فضل‌الله صلواتی روز چهارشنبه بیستم مردادماه، آیین نکوداشتی برای استاد فضل‌الله صلواتی برگزار شد. این نشست به‌پاس سال‌ها مجاهدت و تلاش ایشان  در راه اعتلای فرهنگ ترتیب داده شده بود. در بخش‌های مختلف این نشست که هم‌زمان به‌صورت مجازی از شبکه‌های اجتماعی پخش می‌شد، سخنرانان به ذکر سوابق مبارزاتی و کوشش‌های علمی فضل‌الله صلواتی پرداختند. سید محمود دعایی با ذکر اینکه…
بیشتر