مقالات

پرهیز از تقابل دین با زندگی

میراث مهم منتظریِ سه علی‌اشرف فتحی اگر حیات فکری آیت‌الله منتظری را به سه بخش تقسیم کنیم، شاید بشود به درک درستی از مختصات و متغیرهای هر بخش و نیز مهم‌ترین میراث فقهی او رسید: منتظریِ یک: از دهه ۳۰ شمسی تا سال ۱۳۵۷ که مجتهدی در جست‌وجوی تحقق عدالت و اجرای شریعت است. منتظریِ دو: از ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۸ که یک مقام متنفذ حکومت…
بیشتر

فقیه انسان‌محور

ویژگی‌های رویکرد فقهی و نوآوری‌های آیت‌الله منتظری محمدحسن موحدی ساوجی حضرت آیت‌الله‌العظمی حاج شیخ حسینعلی منتظری قدس سره اندیشمند و متفکر بزرگ اسلامی است که به دلیل  موضع‌گیری‌های علمی و سیاسی قابل‌توجهی که در نیم قرن اخیر داشته است، در ردیف مهم‌ترین شخصیت‌های علمی شیعه در جهان معاصر قرار دارد. آیت‌الله‌العظمی منتظری فقیهی جامع در همه ابواب فقه و نوآور و آگاه به زمان و…
بیشتر

نوآوری‌های آیت‌الله منتظری در فقه اجتماعی

متن تقریریافته سخنرانی آیت‌الله سید محمدعلی ایازی* منظور من از فقه اجتماعی فقهی است که عهده‌دار استنباط وظایف، الزامات و حقوق جامعه از منظر شریعت در عرصه‌های گوناگون زندگی انسان در بُعد اجتماعی است. ترکیب این دو کلمه با اصطلاح خاص در برابر فقه فردی است که شخص مکلف و ویژگی‌های روحی و فردی و عوارض آن -جدا از نتیجه و اثر و پیامد حکم-…
بیشتر

رضایت مردم؛ شرط بقای مشروعیت حکومت

نگاه مردم‌محور آیت‌الله منتظری در گفت‌وگو با ابوالفضل موسویان نسبت مقبولیت حکومت و نقش و مشارکت عامه مردم در تعیین و تداوم حکومت از مسائلی است که از بدو تأسیس حکومت جمهوری اسلامی مورد بحث و بررسی بوده است. در گفت‌وگوی پیش‎رو دکتر سید ابوالفضل موسویان به تشریح مبانی مشارکت و اثرگذاری مردم در حکومت فقهی می‌پردازند. به گفته موسویان در اندیشه سیاسی آیت‌الله منتظری…
بیشتر

قانون اساسی: در فضیلت سکوت

امیرحسین علینقی «من سکوت تلخ فریادم، مرا تعبیر کن» ازجمله مسائل قابل‌توجه در طراحی قوانین اساسی، این نکته است که چه موضوعاتی را می‌توان یا می‌بایست در قوانین اساسی درج کرد. در نگاهی فراگیر، در این زمینه می‌توان به سه راهبرد کلی اشاره کرد. در این مقاله، پس از اشاره به دو راهبرد کلی، به تشریح راهبرد سومی خواهم پرداخت که می‌توان آن را راهبرد…
بیشتر

تحولات اخیر قفقاز و  حوزه کردی

امنیت و مرز در گفت‌وگو با احسان هوشمند  #بخش_هفدهم   به‌عنوان پرسش نخست، گزارشی از تحولات مربوط به مناقشه جمهوری آذربایجان و ارمنستان را به‌صورت مختصر ارائه کنید. همان‌گونه که می‌دانید در اواخر شهریورماه ۱۴۰۲، نیروهای دولت جمهوری آذربایجان با حمله به مواضع ارمنی‌ها در قره‌باغ و با نظاره‌گری صِرف نیروی‌های صلح‌بان روسیه توانستند به‌سرعت بر این مناطق تسلط پیدا کنند. دولت جمهوری آذربایجان از…
بیشتر

اگر اپوزیسیون بودم؟

مهدی غنی پیش از اینکه وارد اپوزیسیون شوم، باید بگویم که اینجانب هویتم محرز است و سال‌هاست نه سر پیازم، نه ته پیاز؛ یک قلم ناچیز دارم که آن هم به جای آنکه برای نویسنده، نان و آبی فراهم کند، جز پرونده‌سازی و گرفتاری کاری بلد نیست. این هم که خودم را  جای این و آن می‌گذارم – از ولی‌فقیه و آیت‌الله جنتی گرفته تا…
بیشتر

واگویه‌ها ۱

غزه به ما چه مربوط است؟ مهدی غنی یکی گفت: به ما چه مربوط است؟ فلسطین را می‌گفت. آن دیگری حماس را محکوم کرد که به فکر مردم خود نیست. برخی رسانه‌های غرب هم با شیطنت همیشگی‌شان مهر داعش را به عملیات حماس می‌زنند. – حال من می‌مانم با این «قبای ژنده خود که به کجا بیاویزمش، در این شب سرد زمستان».۲ – خدایا این…
بیشتر

تضعیف طبقه متوسط حاصل حکمرانی غلط است

گفت‌وگو با علیرضا علوی‌تبار  بدرالسادات مفیدی: درحالی‌که مدت‌هاست گرانی روزافزون کالاها، متأثر از تورم افسارگسیخته، فقر را در جامعه ایرانی گسترده‌تر کرده است، به نظر می‌آید نه‌تنها راه‌حل‌های جاری جواب نمی‌دهد، بلکه اراده‌ای جدی نیز برای رفع این معضل بزرگ در میان مسئولان کشور وجود ندارد. بر پایه آخرین گزارش‌های رسمی دولتی که در سال ۱۴۰۰ انجام گرفته، نزدیک به ۲۶ میلیون نفر؛ یعنی ۳۰…
بیشتر

طبقه متوسط در تنگنای اقتصاد رانتی و مافیایی

گفت‌وگو با علی سعدوندی   ابتدا از منظر و نگاه یک اقتصاددان و از منظر علم اقتصاد تعریفی از طبقه متوسط ارائه کنید. این طبقه چه ویژگی‌هایی دارد؟ علم اقتصاد علمی است که کمّی شده و یک‌سری ویژگی‌های خاص دارد؛ اول اینکه باید اصول علمی در آن رعایت شود؛ دوم مدل‌سازی ریاضی در اقتصاد بسیار مهم است، چراکه در مدل‌سازی‌های ریاضی تناقضات آشکار می‌شود؛ و…
بیشتر

تحول از میانه

ویژگی‌ها، گرایش‌ها و نقش سیاسی طبقات متوسط در ایران معاصر در گفت‌وگو با ابوالفضل دلاوری جامعه‌شناسان و دانشمندان علوم انسانی، برای داشتن تحلیل دقیق‌تر از جامعه، با معیارهای مختلف جامعه را طبقه‌بندی می‌کنند. مارکس، با برجسته‌کردن طبقه فرودست و کارگر در برابر طبقه بورژوا، معتقد بود طبقات بینابین این دو طبقه در نهایت در یکی از آن‌ها حل خواهند شد، اما سال‌ها از نظریه مارکس…
بیشتر

نقش تاریخی طبقه متوسط و جایگاه اجتماعی آن

گفت‌وگو با کمال اطهاری مرتضی نیساری: کمال اطهاری را همه با بحث‎های توسعه می‎شناسند. او که سالیانی است بر این مفهوم متمرکز شده است در این گفت‎وگو درباره موقعیت اجتماعی و اقتصادی طبقه متوسط و نیز سهم در تحولات معاصر ایران و روند پیش‎رو سخن گفته است. ***   از نظر شما تعریف طبقه متوسط از لحاظ اقتصادی چیست؟ طبقه متوسط، به‌خصوص، در کشورهای جهان…
بیشتر